دیود چگونه کار میکند؟

دیود چگونه کار میکند؟

دیودهای سیگنال

این نوع از انواع دیودها برای پردازش سیگنالهای ضعیف - معمولا" رادیویی - و کم جریان تا حداکثر حدود 100mA کاربرد دارند. معروفترین و پر استفاده ترین آنها که ممکن است با آن آشنا باشید دیود 1N4148 است که از سیلیکون ساخته شده است و ولتاژ شکست مستقیم آن 0.7 ولت است.

اما برخی از دیود های سیگنال از ژرمانیم هم ساخته می شوند، مانند OA90 که ولتاژ شکست مستقیم پایینتری دارد، حدود 0.2 ولت. به همین دلیل از این نوع دیود بیشتر برای آشکار سازی امواج مدوله شده رادیویی استفاده می شود.
بصورت یک قانون کلی هنگامی که ولتاژ شکست مستقیم دیوید خیلی مهم نباشد، از دیودهای سیلیکون استفاده می شود. دلیل آن مقاومت بهتر آنها در مقابل حرارت محیط یا حرارت هنگام لحیم کاری و نیز مقاومت الکتریکی کمتر در ولتاژ مستقیم است. همچنین دیود های سیلیکونی سیگنال معمولا" در ولتاژ معکوس جریان نشتی بسیار کمتری نسبت به نوع ژرمانیم دارند.
از کاربرد دیگری که برای دیودهای سیگنال وجود دارد می توان به استفاده از آنها برای حفاظت مدار هنگامی که رله در یک مدار الکترونیکی قرار دارد نام برد. هنگامی که رله خاموش می شود تغییر جریان در سیم پیچ آن میتواند در دوسر آن ولتاژ بسیار زیادی القا کند که قرار دادن یک دیود در جهت مناسب میتواند این ولتاژ را خنثی کند. به شکل اول توجه کنید.

 
 
استفاده از دیود زنر برای تهیه ولتاژ ثابت

دیودهای زنر

همانطور که قبلا" اشاره کردیم از این دیودها برای تثبیت ولتاژ استفاده می شود. این نوع از دیود ها برای شکسته شدن با اطمینان در ولتاژ معکوس ساخته شده اند، بنابراین بدون ترس می توان آنها را در جهت معکوس بایاس کرد و از آنها برای تثبیت ولتاژ استفاده نمود. به هنگام استفاده از آنها معمولا" از یک مقاومت برای محدود کردن جریان بطور سری نیز استفاده می شود. به شکل نگاه کنید به این طریق شما یک ولتاژ رفرنس دقیق بدست آورده اید.

دیودهای زنر معمولا" با حروفی که در آنها Z وجود دارد نامگذاری می شوند مانند BZX یا BZY و ... و ولتاژ شکست آنها نیز معمولا" روی دیود نوشته می شود، مانند 4V7 که به معنی 4.7 ولت است. همچنین توان تحمل این دیود ها نیز معمولا" مشخص است و شما هنگام خرید باید آنرا به فروشنده بگویید، در بازار نوع 400mW و 1.3W آن بسیار رایج است.

متن کامل مقاله اموزشی کارکرد دیودها را ازلینک زیر دریافت نمایید:

دانلود کنید.

رادار

تاريخچه رادار

نخستين بار در سال 1901 « هوگو ژرنسبارک » که او را «ژول ورن» آمريکايي می‌نامند، در يک داستان علمي _ تخيلي ، آن را طرح ريزي کرد. در سال 1906 ، يک دانشجوي 23 ساله آلماني ، به نام « هولفس ير » دستگاهي ساخت که با اصول رادارهاي امروزي می‌توانست امواجي را بسوي موانع بفرستد و بازتاب آنها را دريافت دارد. آزمايش اساسي ارسال امواج الکترومغناطيسي بسوي هواپيماهاي در حال پرواز ، بوسيله يک دانشمند فرانسوي به نام « پير داويد » انجام يافت. در آغاز جنگ دوم جهاني بود که تکنسينهاي انگليسي موفق شدند، نخستين مدلهاي راداري امروزي را بسازند. اما کار آنها يک مشکل اساسي داشت. امواج تا نقطه‌اي که می‌خواستند نمی‌رسيد و تنها تا پنج هزار متر برد داشت.

به همين دليل يک فرانسوي ديگر به نام "موريس پونت" در سال 1930 موفق به اختراع دستگاهي جالب به نام "مانيترون" شد که امواج بسيار کوتاه راديويي را بوجود می‌آورد و به همين دليل رادارهايي که به کمک اين وسيله تکميل شدند توانستند تا دهها کيلومتر بيش از رادار قبلي امواج را ارسال کنند. دستگاه اختراعي پونت در سال 1935 ابتدا در کشتي معروفي به نام نرماندي نصب شد و توانست آن را از خطر برخورد با کوههاي عظيم يخي شناور در اقيانوس محافظت کند و بدين ترتيب رادار علاوه بر استفاده وسيع در هوا ، سطح درياها را هم به تسخير خود در آورد.

1.    اساس كار رادارها

امواج رادار چيزي است كه در تمام اطراف ما وجود دارد، اگر چه ديده نمي‏شود. مركز كنترل ترافيك فرودگاهها براي رديابي هواپيماها چه آنها كه بر روي باند فرودگاه قرار دارند و چه آنها كه در حال پرواز هستند و هدايت آنها از رادار استفاده مي‏كنند. در برخي از كشورها پليس از رادار براي شناسايي خودروهاي با سرعت غير مجاز استفاده مي‏‏كند. ناسا از رادار براي شناسايي موقعيت كره زمين و ديگر سيارات استفاده مي‏كند، همين طور براي دنبال كردن مسير ماهواره‏ها و فضاپيماها و براي كمك به كشتي‏ها در دريا و مانورهاي رزمي از آن استفاده مي‏شود. مراكز نظامي نيز براي شناسايي دشمن و يا هدايت جنگ‏افزارهايشان از آن استفاده مي‏كنند

چيزي است كه در تمام اطراف ما وجوددارد، اگر چه ديده نمي‏شود. مركز كنترل ترافيك فرودگاهها براي رديابي هواپيماها چهآنها كه بر روي باند فرودگاه قرار دارند و چه آنها كه در حال پرواز هستند و هدايتآنها از رادار استفاده مي‏كنند. در برخي از كشورها پليس از رادار براي شناساييخودروهاي با سرعت غير مجاز استفاده مي‏‏كند. ناسا از رادار براي شناسايي موقعيت كرةزمين و ديگر سيارات استفاده مي‏كند، همين طور براي دنبال كردن مسير ماهواره‏ها وفضاپيماها و براي كمك به كشتي‏ها در دريا و مانورهاي رزمي از آن استفاده مي‏شود. مراكز نظامي نيز براي شناسايي دشمن و يا هدايت جنگ‏افزارهايشان از آن استفادهمي‏كنند.


هواشناسان براي شناسايي طوفانها،تندبادهاي دريايي و گردبادها از آن استفاده مي‏برند. شما حتي نوعي خاص از رادار رادر مدخل ورودي فروشگاهها مي‏بينيد كه در هنگام قرار گرفتن اشخاص در مقابلشان، دربرا باز مي‏كنند. بطور واضح مي‏بينيد كه رادار وسيله‏اي بسيار كاربردي مي‏باشد. دراين بخش از مقالات ما به اسرار رادار مي‏پردازيم.

استفاده از رادار عموماً در راستاي سه هدف زير مي‏باشد:

شناسايي حضور ياعدم حضور يك جسم در فاصله‏اي مشخص – عمدتاً آنچه كه شناسايي مي‏شود متحركاست و مانند هواپيما، اما رادار قادر به شناسايي حضور اجسام كه مثلاً در زيرزميننيز مدفون شده‏ اند، مي‏باشد. در بعضي از موارد حتي رادار مي‏تواند ماهيت آنچه را كه مي ‏يابد مشخص كند، مثلاً نوع هواپيمايي كه شناسايي مي‏كند.

متن کامل جزوه 31 صفحه ای اشنایی با رادارها را از لینک زیر دریافت نمایید:

دانلود کنید.

کاربردهای لیزر

دانلود ارائه سمینار اشنایی با کاربردهای لیزر

کاربردهای لیزر

تاریخچه
واژه لیزر، راس کلمه‌های عبارت
LASER:
Light Amplification by Stimulated Emission of Radiation
به معنی «تقویت نور به روش گسیل القایی تابش» است.
مبانی نظری لیزر را آلبرت اینشتین در سال 1916 میلادی طی مقاله‌ای مطرح کرد، ولی سال‌های نسبتاً زیادی طول کشید تا صنعت و فناوری امکان ساخت اولین لیزر را فراهم کند.
در سال 1953چارلز تاونز، میزر(تقویت کننده ی موج میکروویو) را اختراع کرد.
تاونز، نام میزر را که ازابتدای نام حروف
MASER:
Microwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation
تشکیل شده بود برای آن برگزید.
اولین میزر با استفاده از گذار میکروویو در مولکول های آمونیاک ساخته  شد. تاونز می‌خواست آزمایشات خود را حول جایگزینی نور مرئی به جای مادون قرمز ادامه دهد و هم‌ زمان این امر بین آزمایشگاه‌های مختلف در سراسر جهان به عنوان رقابتی جدی در نظر گرفته شد.
عبارت لیزر در همان زمان در مقاله‌ای از گوردون هولد، دانشجوی دکترای دانشگاه کلمبیا، پیشنهاد شد و در سال 1960 اولین لیزر(که لیزر پالسی یاقوت بود) و با موفقیت کار کرد توسط تئودور میمن ساخته شد.
اولین لیزرگازی(هلیوم- نئون که لیزری پیوسته کار بود) در سال 1961 توسط علی جوان ساخته شد.

کاربردهای صنعتی

کاربرد لیزر در جداسازی ایزوتوپ ها
ایجاد گداخت هسته ای بوسیله ی لیزر
فلزکاری با لیزر
جوشکاری با لیزر
سخت سازی
برش با لیزر
سوراخ کاری
و مصارف  دیگر

برای دانلود فایل پاورپوینت کاربردهای لیزر به لینک زیر مراجعه فرمایید:

دانلود کنید.

پسورد : www.spowpowerplant.blogfa.com

دانلود کتاب الکترومغناطیس کاربردی اولابی - میکلسون

کتاب الکترومغناطیس کاربردی اولابی - میکلسون که قبلا در پست 1132 برای دانلود تقدیم حضور دوستان شده بود وبه دلیل انقضای لینک های دانلود از دسترس خارج شده بود بنا به درخواست تعدادی از دوستان روی سرور پیکوفایل مجددا بارگذاری گردید که با مراجعه به لینک انتهای پست میتوانید ان را دریافت نمایید:

دانلود کتاب مبانی الکترومغناطیس کاربردی ویرایش ششم

نوشته اولابی -میکلسون و راوایولی

Fundamentals of Applied Electromagnetics (6th Edition)
Publisher: Prentice Hall | ISBN: 0132139316 | edition 2010 | PDF | 528 pages | 33,7 mb

Bridging the gap between electric circuits and electromagnetics, this text leads students from familiar concepts into more advanced topics and applications. Earlier and heavier emphasis on dynamics permits coverage of practical applications in communication systems, radar, optics, and solid-state computers

Fundamentals of Applied Electromagnetics (6th Edition) free download

دانلود کتاب الکترومغناطیس کاربردی اولابی - میکلسون

دانلود کنید.

پسورد : www.spowpowerplant.blogfa.com

دانلود هندبوک تشریح الکترومغناطیس ران اشمیت

دانلود هندبوک تشریح الکترومغناطیس نوشته ران اشمیت

ELECTROMAGNETICS EXPLAINED

A HANDBOOK FOR WIRELESS/RF, EMC, AND HIGH-SPEED ELECTRONICS

هندبوک توضیح الکترومغناطیس ران اشمیت در 376 صفحه به بسط وبررسی مباحث وایرلس ، امواج رادیویی ، فیزیک کوانتوم وسایر مباحث اساسی الکترومغناطیس میپردازد.

برای دانلود هندبوک تشریح الکترومغناطیس ران اشمیت به لینک زیر مراجعه فرمایید:

دانلود کنید.

پسورد : www.mechanicspa.mihanblog.com

دانلود سمبل های استاندارد طراحی الکتریکی

سمبل های استاندارد طراحی الکتریکی

Electrical Design Standard Symbols

سمبل های مدارهای کنترل وسیم کشی الکتریکی

سمبل های سیستم های مشترک الکتریکی

سمبل های سیستم های طراحی شده الکتریکی

سمبل لاجیک الکتریکی

برای دانلود مجموعه نمادهای استاندارد طراحی الکتریکی به لینک زیر مراجعه فرمایید:

دانلود کنید.

پسورد : www.mechanicspa.mihanblog.com

دانلود جزوه الکترونیک

دانلود جزوه الکترونیک 2 دانشگاه سهند

جزوه الکترونیک 2 دانشگاه صنعتی سهند در 245 صفحه به صورت دستنویس و اسکن شده بوده وسرفصل های زیر را پوشش میدهد:

فصل اول : بررسی ترانزیستور و مدارهای ساده ان

- ترانزیستورهای Bipolux

- ترانزیستورهای اثر میدان FET

- روش انعکاس امپدانس

- تقویت کننده های چندطبقه

فصل دوم : بررسی فرکانسی تقویت کننده ها

فصل سوم : تقویت کننده های قدرت

فصل چهارم : تقویت کننده های دیفرانسیل

فصل پنجم : تقویت کننده های عملیاتی

فصل ششم : تقویت کننده های فیدبک

فصل هفتم : منابع تغذیه تثبیت شده

ضمیمه 1 : مدار دارلینگتون

ضمیمه 2 : جدول مقاومتها و خازنهای استاندارد

ضمیمه 3 : چند امتحان نهایی

متن کامل جزوه درسی الکترونیک 2 را از لینک زیر دریافت نمایید:

دانلود کنید.

پسورد : www.spowpowerplant.blogfa.com

بازار برق

بازار برق ایران

● روایتی ساده از رقابتی شدن صنعت برق

در این نوشتار تلاش می شود پروسه رقابتی شدن بازار برق و برخی از مفاهیم مربوط به اقتصاد سیستم قدرت تشریح شود.

هر چند که درک عمیق از اقتصاد سیستم قدرت نیازمند آشنایی با مفاهیم پایه اقتصاد خرد و همچنین آشنایی با مفاهیمی از سیستم قدرت است؛ اما در این نوشتار تلاش شده است مطالب به نحوی ارائه شود که حتی بدون آشنایی با مفاهیم مذکور، علاقه مندان به این مبحث با پروسه رقابتی شدن صنعت برق آشنایی بیشتری پیدا کنند.

خوشبختانه سال ها است که مفهوم رقابت به عنوان موتور محرکه افزایش بهره وری، مورد پذیرش عمومی قرار گرفته است. اما به هر حال هنوز در کشورهای در حال توسعه ایجاد ساز و کارهای رقابتی و گذار از تجدید ساختار یکی از چالش آفرین ترین موضوعات اقتصادی است. در این مورد به مثال های متعددی می توان اشاره کرد. یکی از این موارد موضوع رقابتی شدن صنعت برق است. رقابتی شدن صنعت برق حتی در کشورهای توسعه یافته نیز تاریخی چندان طولانی ندارد. در قرن بیستم مصرف کنندگان برق در انتخاب فروشنده برق اختیاری نداشتند و تجربه بازار رقابتی با شروع قرن بیست و یکم آغاز شده است.

تصور کنید مجبور نباشید برق را از اداره دولتی متصدی فروش برق بخرید. حالتی را تصور کنید که فروشندگان متعددی برای فروش برق با یکدیگر رقابت کنند و شما بتوانید یکی از این فروشندگان را برای خرید برق انتخاب کنید. به نظر می رسد تدارک چنین رقابتی در صنعت برق کار ساده ای نباشد. صنعت برق در بسیاری از کشورها هنوز ساختاری کاملا دولتی دارد. غیردولتی کردن و مهم تر از آن رقابتی کردن بازار برق هنوز یک چالش بسیار مهم است. (در اینجا غیردولتی کردن بازار برق و رقابتی کردن آن دو مفهوم مجزا هستند. هر چند که ارتباط واثرگذاری این دو مفهوم کاملا واضح است).

طبیعی است که در این بازار،همچون بقیه کالاها، دو طرف عرضه و تقاضا مورد بحث قرار می گیرد یا به عبارت دیگر بر اساس نمودار سازمانی وزارت نیرو باید به سه بخش تولید، انتقال و توزیع برق اشاره کنیم. در ایران این سه مجموعه یعنی تولید، انتقال و توزیع همگی زیر مجموعه سازمان توانیر هستند. شرکت های تولید (شامل ۲۶ شرکت) همان نیروگاه های تولید برق هستند. مدیریت انتقال برق از نیروگاه ها تا ورودی شهر ها یعنی برق با توان بیش از ۲۰ کیلوولت (برق فشار قوی) بر عهده قسمت انتقال است. این مسوولیت در حال حاضر بر عهده شانزده شرکت برق منطقه ای می باشد. مسوولیت توزیع برق در شهرها (توزیع برق با توان ۲۰ کیلوولت و پایین تر یعنی توزیع برق فشار متوسط و فشار ضعیف) نیز بر عهده ۴۲ شرکت توزیع برق در سراسر کشور است.

رقابتی کردن بازار برق مستلزم رقابتی شدن این بازار در سطوح تولید، انتقال و توزیع یا به صورت کلی در سمت عرضه و تقاضا است. برای ساده تر شدن بحث از درج بخش انتقال در مدل های رقابتی صرف نظر می کنیم و با ترکیب کردن بخش انتقال در بخش های تولید و توزیع مدل های مربوط به رقابتی شدن شرکت های تولید و توزیع را مورد بررسی قرار می دهیم. با این وصف سمت عرضه برق شامل بخش های تولید و توزیع برق و سمت تقاضا شامل مصرف کنندگان برق است. مدل هانت و شواتلورث (۱۹۹۶)۲ یکی از مدل های خوبی است که تصویر روشنی از رقابتی شدن صنعت برق ارئه می کند. در این مدل مراحل تجدید ساختار به شرح ذیل ارائه شده است.

پیش از تجدید ساختار در صنعت برق، دولت ها به شکل انحصاری مالکیت تولید، توزیع و انتقال را بر عهده دارند. پس از مقررات زدایی و تجدید ساختار در صنعت برق، سه گام اصلی شامل مراحل زیر به عنوان مبانی حرکت از فضای انحصاری به فضای رقابتی شناخته می شوند.

۱ نمایندگی خرید (تولید رقابتی): در گام اول تولید کنندگان به عنوان شرکت های تولیدی مستقل به رقابت با یکدیگر برای تولید برق می پردازند. در این مرحله تولید کنندگان برق، تولید خود را به نمایندگی خرید می فروشند. نمایندگی خرید انحصار کامل در خرید از تولیدکنندگان و فروش به شرکت های توزیع برق را بر عهده دارد. در این حالت قیمت الزاما منعکس کننده هزینه ها نیست. مزیت این مرحله ایجاد رقابت بین تولید کنندگان برق است.

۲ بازار عمده فروشی: در قدم بعدی، شرکت های توزیع برق نیز به نمایندگی از مصرف کنندگان (سمت تقاضا ) به این بازار وارد می شوند و شرکت های توزیع برق، انرژی مورد نیاز مشتریان خود را مستقیما از تولید کنندگان خریداری می کنند. این مبادله در یک بازار عمده فروشی انرژی انجام می شود و حتی مشتریان بزرگ نیز قادر خواهند بود که به صورت مستقل از این بازار، انرژی مورد نیاز خود را تهیه کنند.در شرایط کنونی بازار برق ایران در این دسته جای می گیرد.

۳ بازار خرده فروشی: در این مرحله حتی مصرف کننده جزء نیز می تواند بر اساس قیمت های رقابتی ارائه شده توسط خرده فروشان، برق مورد نیاز خود را خریداری کند. در این بازار هر مصرف کننده به مقایسه قیمت های پیشنهاد شده توجه می کند و پایین ترین و قابل اعتمادترین عرضه کننده را انتخاب می کند. این مرحله هر چند که مستلزم تعبیه دستگاه های اندازه گیری و مخابراتی پیشرفته ای است، می تواند رضایت بخش ترین شرایط را برای رسیدن به شرایط رقابتی ایجاد کند.۳

آنچه به عنوان خرده فروشی در این مرحله مطرح می شود در ایران هنوز تجربه نشده و شاید هنوز مواجهه با این پدیده نه تنها برای افکار عمومی، بلکه برای بدنه مدیریتی شرکت های توزیع برق مشکل به نظر برسد؛ ولی به هر جهت چنین پدیده ای در کشورهای توسعه یافته در حال اجرا است و مصرف کنندگان برق از طریق این خرده فروشان در یک فضای رقابتی می توانند فروشنده انرژی الکتریکی را انتخاب کنند.

رقابت و خصوصی سازی: در مقدمه اشاره شد که رقابتی شدن صنعت برق و خصوصی سازی صنعت برق دو مفهوم مستقل هستند؛ ولی واقعیت این است که در بسیاری از کشورها رقابتی شدن صنعت برق با خصوصی سازی این صنعت شروع شده است. هر چند بعید به نظر می رسد با یک ساختار دولتی بتوان مسیر سالمی را برای ایجاد ساختاری رقابتی طی کرد؛ ولی بر اساس آنچه در مدل هانت و شواتلورث تشریح شد رقابتی شدن صنعت برق دلالت بر نوع خاصی از مالکیت ندارد. در این مدل امکان رقابت بخش دولتی و بخش خصوصی پیش بینی شده و در بسیاری از کشورها چنین رقابتی عملیاتی شده است.

در ایران، مقدمات تجدید ساختار از سال های آغازین دهه هفتاد شروع شد. تمرکز زدایی و پس از آن خودمختاری این نهادهای نامتمرکز (شامل شرکت های تولید، توزیع و سایر شرکت های موجود در صنعت یرق ) پیگیری شد و در جهت جداسازی بنیادی نهادهای تولید، انتقال و توزیع تلاش شد. این اقدامات تلاشی بود که توسط وزارت نیرو برای انحصارزدایی،

خصوصی سازی و در نهایت تجدید ساختار به منظور مقدمه سازی برای رقابتی شدن انجام شد.

● بازار برق چیست؟

استافت۴ بازار برق را این گونه تعریف می کند:

«بازار برق مکانی است برای خرید و فروش انرژی بین مصرف کنندگان مستقل و تولیدکنندگان انرژی.»

به نظر می رسد با تغییر یکی دو کلمه، ارائه تعریفی مشابه با تعریف مذکور برای سایر کالاها نیز امکان پذیر باشد. این تعریف بر این پیش فرض مبتنی است که انرژی الکتریکی کالایی همچون سایر کالاهاست. آیا اینچنین است ؟ تفاوت کالایی به نام انرژی الکتریکی و سایر کالاها در چیست؟ تفاوت یک مگاوات ساعت برق و یک پیمانه گندم و یا حتی یک متر مکعب گاز در چیست؟ دانستن چنین تفاوتی قطعا اثر مهمی بر سازمان دهی بازار رقابتی برق خواهد داشت. در پاسخ به این سوال می توان گفت مهم ترین تفاوت انرژی الکتریکی و سایر کالاها، ضرورت توازن لحظه ای عرضه و تقاضا است. در صورتی که این توازن به صورت ثانیه به ثانیه حفظ نشود، سیستم قدرت دچار فروپاشی شده و عواقب دردناکی همچون خاموشی یک منطقه و یا حتی همه کشور در یک لحظه، اثرات نامطلوبی به جای خواهد گذاشت. در صورتی که چنین اتفاقی سیستم قدرت در یک کشور را گرفتار کند برگرداندن سیستم به شرایط معمولی هزینه بسیار زیادی به اقتصاد آن کشور تحمیل خواهد کرد.

کارشناسان به فکر طراحی یک بازار آرمانی بوده اند که مصرف کنندگان بزرگ و خرده فروشان، پس از تخمین نیاز، انرژی الکتریکی را از شرکت های تولید خریداری کنند. لذا به این منظور مجبورند میزان مصرف مشتریان خود را پیش بینی کرده و ضمن عقد قراردادهای فروش، انرژی خریداری شده را به مشتریان خود به فروش برسانند. در این بازار معاملات بر اساس قیمت های لحظه ای انجام می شود. (قیمت های لحظه ای در قسمت های بعدی تشریح خواهد شد). می توان گفت مولفه های اصلی در این بازار شامل تولید کنندگان، خرده فروشان، مصرف کنندگان عمده و مصرف کنندگان خرد هستند. لذا می توان به صورت کلی مساله را با دو دیدگاه یعنی از دیدگاه تولید کنندگان و از دیدگاه مصرف کنندگان (شامل خرده فروشان، مصرف کنندگان عمده و مصرف کنندگان خرد) بررسی کرد.

بررسی مساله از دیدگاه تولیدکنندگان: تولید کنندگان باید برنامه ریزی دقیقی برای اجرای تعهدات خود داشته باشند. معمولا هیچ یک از طرفین قادر نیستند قراردادهای خود را به تمام و کمال اجرا کنند. شرکت های تولیدی بعضا در شرایطی قرار می گیرند که به منظور اجرای تعهدات خود به جای تولید انرژی الکتریکی از سایر بنگاه ها انرژی را خریداری کرده و به تعهدات فروش عمل می کنند. دلیل این موضوع در ادامه مختصرا ارائه می شود.

آنچه برای یک شرکت تولیدی اهمیت فراوانی دارد بیشینه کردن سود است. از آنجا که سود مابه التفاوت درآمد و هزینه های یک بنگاه است حداقل کردن هزینه های بنگاه برای هر بنگاهی حائز اهمیت است. تولید کنندگان انرژی الکتریکی مجبورند هزینه های شبه ثابت از جمله هزینه بی باری۵ و هزینه راه اندازی را متحمل شوند. هزینه های شبه ثابت به هزینه هایی اطلاق می شود که فقط در صورت تولید بر بنگاه تولیدکننده تحمیل می شوند؛ اما مستقل از میزان تولید هستند. هزینه بی باری یکی از هزینه های شبه ثابت است.

اگر واحد تولید برق بتواند در حالی که انرژی الکتریکی تولید نمی کند همچنان به شبکه متصل بماند به هزینه مورد نیاز برای روشن نگاه داشتن واحد هزینه بی باری گفته می شود. هزینه راه اندازی نیز از دیگر هزینه های شبه ثابت است که بر واحدهای تولید برق تحمیل می شود. هزینه راه اندازی یک واحد تولید انرژی الکتریکی هزینه ای است که به آماده سازی آن واحد از حالت خاموش مربوط می شود. واحد های حرارتی بزرگ برای رسیدن به دما و فشار مناسب جهت شروع مجدد تولید به میزان قابل توجهی انرژی حرارتی نیاز دارند. این هزینه زیاد باید در طول یک بازه بلند مدت مستهلک شود تا بنگاه بتواند هزینه های خود را کمتر کرده و در جهت حداکثر کردن سود خود برنامه ریزی کند.

به همین دلیل چه بسا که بعضا واحدهای تولیدی ترجیح بدهند واحد را حتی بدون هیچ گونه درآمدی روشن نگاه دارند. از طرفی محدودیت هایی همچون محدودیت های دینامیک و محدودیت های زیست محیطی هزینه های خاصی را بر بنگاه های تولید انرژی الکتریکی تحمیل می کند. تصمیم گیری در مورد روشن کردن و خاموش کردن یا افزایش و کاهش توان خروجی یک واحد تولیدی مستلزم محاسبات پیچیده ای است. این اقدامات می تواند سبب ایجاد تنش های مکانیکی زیادی شده و این تنش های مکانیکی هزینه هایی را به واحد تولید کننده تحمیل می کند. لذا این محدودیت ها حداقل زمان خاموش ماندن یا روشن ماندن و توانایی تغییر وضعیت واحد تولیدی را تحت تاثیر قرار خواهد داد. چه بسا واحد تولید انرژی الکتریکی در ساعاتی که قیمت ها پایین است مجبور باشد به تولید حتی همراه با زیان ادامه دهد یا شرکت های تولیدی بعضا در شرایطی قرار می گیرند که به منظور اجرای تعهدات خود به جای تولید انرژی الکتریکی از سایر بنگاه ها انرژی را خریداری کرده و به تعهدات فروش عمل می کنند.

بررسی مساله از دیدگاه مصرف کنندگان: در بازار انرژی الکتریکی، تولید کنندگان در یک سمت از بازار به حداکثر کردن سود خود می اندیشند و مصرف کنندگان در سوی دیگر قرار دارند. مصرف کنندگان در مقایسه با تولید کنندگان نقش منفعلانه تری دارند. خریداران صنعتی، تجاری و خانگی عمدتا نرخ ثابتی برای هر کیلووات ساعت برق می پردازند. هر چند که در مواردی این مصرف کنندگان به صورت دو یا سه تعرفه برای ساعات مختلف شبانه روز بهای برق را پرداخت می کنند؛ اما این نوسانات قابل مقایسه با قیمت های متعددی که در بازار لحظه ای انرژی الکتریکی تعیین می شود نبوده و می توان گفت مصرف کنندگان در مقایسه با تولید کنندگان نقش منفعلانه تری دارند. به عبارت دیگر این مصرف کنندگان حساسیت (کشش) زیادی نسبت به قیمت لحظه ای برق ندارند. بر اساس شواهد تجربی اگرچه میزان مصرف با توجه به افزایش قیمت انرژی الکتریکی در کوتاه مدت کاهش می یابد اما میزان این تاثیرگذاری کم است و یا به بیان دیگر کشش قیمتی تقاضای برق کم است. برخلاف تولید کنندگان، مصرف کنندگان خرد نسبت به تغییرات قیمت به صورت روزانه یا ساعتی هیچ حساسیتی ندارند و در نتیجه انتظار این است که این مصرف کنندگان خرید برق را بر مبنای نرخ های تعرفه ای (قیمت ثابت برای هر کیلووات یا هر مگاوات ساعت برق) ادامه دهند. اما مصرف کنندگان عمده و خرده فروشان (که واسطه های بازارهای عمده فروشی برق و مصرف کنندگان خرد هستند) مجبورند با حساسیتی زیاد، برق را با نرخی متغیر (برای ساعات و روزهای مختلف) خریداری کرده و با نرخ ثابتی به مصرف کنندگان خرد بفروشند. به همین دلیل این خرده فروشان در بازه های زمانی که قیمت برق بالا است زیان کرده و در بازه های زمانی که قیمت انرژی کمتر است، سود می کند. در این حالت این خرده فروشان تلاش خواهند کرد قبل از شرکت در بازارهای لحظه ای به منظور انعقاد خرید برق از بازار عمده فروشی، میزان مصرف مشتریانشان را با دقت تخمین بزنند. رقابتی شدن این بازار در سمت تقاضا عموما با ابتکار و خلاقیت های این خرده فروشان می تواند باعث افزایش بهره وری شده و رقابتی شدن فضای این بازار را مهیا کند.

● بازارهای آزاد انرژی الکتریکی

در این قسمت انواع بازارهای آزاد انرژی الکتریکی یعنی مبادله دوجانبه و حوضچه برق (Electricity Pool) مختصرا تشریح می شود.

مبادله دو جانبه: در این نوع مبادله صرفا دو طرف خریدار و فروشنده درگیر هستند. خریدار و فروشنده بدون وساطت یا تسهیل طرف سوم نسبت به انجام مذاکرات و انعقاد قراداد اقدام می کنند. در این حالت پیشنهاد خرید و فروش به صورت مستقیم در یک بازار رایانه ای وارد شده، همه به راحتی می توانند قیمت های فروش یا خرید را بدون شناسایی پیشنهاد دهنده مشاهده کرده و نرم افزار مربوطه عملیات خرید یا فروش را مدیریت می کند. در شرایط کنونی، بازار برق ایران از این شیوه پیروی نمی کند.

حوضچه برق (Electricity Pool): تغییر وضعیت از سیستم سنتی به سیستم مبادله دو جانبه امری دشوار است. به همین دلیل می توان به شیوه حوضچه های رقابتی برق متوسل شد. در این شیوه تولید کنندگان، مقدار و قیمت فروش برای بازه زمانی مشخص را پیشنهاد می کنند. از مرتب کردن این پیشنهادها، یک منحنی به عنوان منحنی عرضه بازار استخراج می شود. به طور مشابه، بر اساس پیشنهادهای خرید، منحنی تقاضای بازار استخراج می شود؛ اما واقعیت این است که تقاضای برق حساسیت (کشش ) بسیار کمی نسبت به قیمت دارد. لذا مقدار تقاضا یک خط عمودی در مقدار پیش بینی شده و ثابت در نظر گرفته می شود. محل برخورد این دو منحنی یعنی منحنی تقاضا و عرضه، نقطه تعادل بازار (قیمت تسویه بازار) است. پیشنهادهای فروشی که کمتر یا مساوی از این قیمت هستند پذیرفته شده و تولیدکنندگان بر اساس این قیمت برای بازه زمانی مربوطه تولید خواهند کرد. همچنین پیشنهادهای خریدی که مساوی یا بیشتر از قیمت تسویه بازار باشند به متقاضیان اطلاع داده می شود. به این شیوه قیمت گذاری اصطلاحا روش پرداخت بر مبنای پیشنهاد یا Pay as bid گفته می شود.

مدل بازار برق در ایران مدل حوضچه (Pool) است و پرداخت به فروشندگان برمبنای روش پرداخت بر مبنای پیشنهاد(و به عبارت دیگر تمایزی یا Pay as bid )اجرا می شود. فروشندگان مجاز هستند منحنی های عرضه انرژی را در پله های صعودی و حداکثر در ۱۰ پله به بازار برق ارائه کنند. در صورت پذیرش این قیمت ها در بازار برق حداکثر قیمت پذیرفته شده در بازار مبنای پرداخت نیست و بر مبنای قیمت پیشنهادی به تولیدکنندگان پرداخت خواهد شد.

بازار لحظه ای مدیریت شده: قبل از ورود به این قسمت از بحث لازم است به انواع بازار ها و مرور مفاهیمی همچون قیمت های لحظه ای و بازار لحظه ای اشاره شود. بازار میوه و تره بار را در نظر بگیرید. مشتری با توجه به کیفیت و قیمت میوه مقداری از آن میوه را خریداری می کند.مشتری آن قیمت را برای لحظه انجام معامله و شرایط خاص آن معامله پرداخت می کند. بازار های لحظه ای برای کالایی همچون نفت و بسیاری از کالاهای دیگر هر چند پیچیده تر ولی دارای اصولی مشابه هستند. مزیت اصلی بازار لحظه ای فوری بودن آن است؛ اما از طرفی قیمت ها در بازار لحظه ای به سرعت تغییر می کند. افزایش ناگهانی در تقاضا و یا کاهش تولید می تواند باعث افزایش ناگهانی قیمت شود. بازار های لحظه ای نسبت به اخبار مربوط به میزان تولید یا تقاضا در آینده حساس بوده و از این طریق قیمت در بازار لحظه ای تغییر می کند. این تغییرات و نوسانات غیر قابل پیش بینی شرایط را برای عرضه کنندگان و متقاضیان دشوار می کند. بر همین اساس عرضه کنندگان و متقاضیان برای فرار از خطرات ناشی از این نوسانات و تغییرات ناگهانی از انواع مبادلات و بازارهای جایگزین همچون بازار های سلف، بازارهای آتی، قراردادهای اختیار و قراردادهای مابه التفاوت استفاده می کنند.۶ استفاده از این شیوه ها و سیستم ها برای مبادله بخش عظیمی از انرژی الکتریکی در بازار برق کاملا طبیعی است؛ اما واقعیت این است که اتکای به این بازار آزاد (مدیریت نشده) می تواند باعث بروز مشکلاتی جبران ناپذیر شود. همان گونه که قبلا توضیح داده شد در صورتی که توازن لحظه ای عرضه و تقاضا،به صورت ثانیه به ثانیه، حفظ نشود سیستم قدرت دچار فروپاشی شده و عواقب دردناکی همچون خاموشی یک منطقه یا حتی همه کشور در یک لحظه، اثرات نامطلوبی به جای خواهد گذاشت. در صورتی که چنین اتفاقی سیستم قدرت در یک کشور را گرفتار نماید، برگرداندن سیستم به شرایط معمولی هزینه بسیار زیادی به اقتصاد آن کشور تحمیل خواهد کرد. لذا با توجه به وضعیت فعلی فناوری و سیستم های مخابراتی در شرایط کنونی ضرورت جایگزین کردن یک بازار لحظه ای مدیریت شده به جای بازار آزاد (مدیریت نشده) احساس می شود. به همین دلیل یک سیستم متمرکز (بهره بردار سیستم) با استفاده از بازار لحظه ای مدیریت شده حفظ تعادل سیستم را بر عهده می گیرد.

با اینکه تولید کنندگان باید برنامه ریزی دقیقی برای اجرای تعهدات خود داشته باشند، اما معمولا هیچ یک از طرفین قادر نیستند قراردادهای خود را تمام و کمال اجرا کنند. شرکت های تولیدی بعضا در شرایطی قرار می گیرند که به منظور اجرای تعهدات خود به جای تولید انرژی الکتریکی از سایر بنگاه ها، انرژی را خریداری کرده و به تعهدات فروش عمل می کنند. در صورتی که به دلایلی که قبلا توضیح داده شد واحد تولید کننده انرژی نتواند در بازه زمانی مورد نظر انرژی متعهد شده را تولید کند، باید به بازار لحظه ای مراجعه و با خریداری از سایر واحدها به تعهدات خود عمل کند.

قیمت انرژی در بازار لحظه ای ممکن است پایین تر یا بالاتر از قیمت انرژی متعهد شده در قرارداد باشد. اگر قیمت لحظه ای پایین تر باشد خریداران انرژی ترجیح می دهند که کمتر از میزان نیاز خود از بازار سلف خریداری کرده و از این طریق قیمت انرژی در بازار سلف کاهش می یابد. از طرف دیگر در صورتی که قیمت لحظه ای بالا باشد، خریداران انرژی با خرید بیشتر باعث افزایش قیمت در بازارهای سلف می شوند.۷

● جمع بندی

آنچه در این مقاله ارائه شد مختصر توضیحی به منظور آشنایی با ساز و کارهای مربوط به تجدید ساختار صنعت برق و محدویت های ناشی از برون رفت از فضای سنتی به فضای رقابتی است. خوشبختانه صنعت برق ایران در بین کشورهای در حال توسعه یکی از موارد پیشرو به حساب می آید. بازار برق ایران در سال ۸۲ راه اندازی شد و پس از آن تلاش شده است مراحل تجدید ساختار و ایجاد فضای رقابتی در صنعت برق کشور پیگیری شود. به منظور مرور مباحث مطرح شده در این نوشتار می توان مشخصه های بازار برق ایران را به شرح ذیل مرور کرد: ساختار بازار برق ایران مدل آژانس خرید می باشد، که لازم است کلیه خریداران و فروشندگان در بازار برق حضور داشته باشند. پرداخت به فروشندگان برمبنای روش پرداخت بر مبنای پیشنهاد (تمایزی یا Pay as bid ) و بازار برق ایران بازار عمده فروشی است. نرخ خرید از بازار برق ایران به شکل یکنواخت و بر اساس قیمت تسویه بازار و مدل بازار برق در ایران مدل حوضچه (Pool) می باشد. در این مدل شرکت در بازار برای کلیه خریداران و فروشندگان اجباری است.

مرتضی کاظمی

پاورقی:
۱ دانشجوی دکترای اقتصاد (دانشگاه یوپی ام مالزی)
kazemi۷۳۴۹@yahoo.com
۲ Hunt and Shuttleworth
۳ برای آشنایی بیشتر با این مدل می توان به کتاب زیر یا ترجمه آن تحت عنوان « اقتصاد سیستم قدرت » مراجعه کرد. در این مقاله نیز به این منبع توجه ویژه ای شده است.
۴ Kirschen, D. S., Strbac, G., & Knovel. (۲۰۰۴). Fundamentals of power system conomics: Wiley Online Library.
منبع :
Stoft, S. (۲۰۰۲). «Power system economics
۵ No load cost
۶ برای آشنایی بیشتر با این مفاهیم می توان به کتاب های مدیریت مالی و فاینانس مراجعه کرد.
۷ نظریه قیمت گذاری لحظه ای انرژی الکتریکی توسط شوویپ و همکاران در سال ۱۹۸۸ ارائه شد.
منبع :
Schweppe, F., M. Caramanis, et al. (۱۹۸۸). Spot price of electricity, Kluwer Academic Publishers

کرونا

پديده كرونا در خطوط فشار قوي

 

یکی از پدیده هایی که در ارتباط با تجهیزات برقدار از جمله خطوط انتقال فشار قوی مطرح می شود، کرونا است. میدان الکتریکی در نزدیکی ماده رسانا می تواند به حدی متمرکز شود که هوای مجاور خود را یونیزه نماید. این مسئله می تواند منجر به تخلیه جزئی انرژی الکتریکی شود، که به آن کرونا می گویند. عوامل مختلفی ازجمله ولتاز، شکل و قطر رسانا، ناهمواری سطح رسانا، گرد و خاک یا قطرات آب می تواند باعث ایجادگرادیان سطحی هادی شود که در نهایت باعث تشکیل کرونا خواهد شد. در حالتی که فاصله بین هادی ها کم باشد، کرونا ممکن است باعث جرقه زدن و اتصال کوتاه گردد. بدیهی است که کرونا سبب اتلاف انرژی الکتریکی و کاهش راندمان الکتریکی خطوط انتقال می گردد. پدیده کرونا همچنین سبب تداخل در امواج رادیویی می شود.

تعریف کرونا
 
تخلیه الکتریکی ایجاد شده به علت افزایش چگالی میدان الکتریکی ،کرونا نام دارد. در حالی که این تعریف بسیار کلی است و انواع پدیده کرونا را شامل می شود.
 
ولتاژ بحرانی
 
گرادیان ولتاژی که سبب شکست الکتریکی در عایق شده و به ازای آن،عایق خاصیت دی الکتریک خود را از دست می دهد، گرادیان ولتاژ بحرانی نامیده می شود. همچنین ولتاژی را که سبب ایجاد این گرادیان بحرانی می شود ولتاژ بحرانی مینامند.
 
ولتاژ مرئی کرونا
 
هرگاه ولتاز خط به ولتاژ بحرانی برسد، یونیزاسیون در هوای مجاورسطح هادی شروع می شود. اما در این حالت پدیده کرونا قابل روئیت نمی باشد. برای مشاهده کرونا، سرعت ذرات الکترون ها در هنگام برخورد با اتم ها و مولکول ها بایدبیشتر باشید یعنی ولتاژ بالاتری نیاز است.
 
ماهیت کرونا
 
هنگامی که میدان الکتریکی سطح هادی از ولتاژ بحرانی بیشتر شده باشد، بهمن الکترونی بوجود خواهد آمد که بوجود آورنده تخلیه کرونای قابل روئیت درسطح هادی است. همواره تعداد کمی الکترون آزاد در هوا به علت مواد رادیو اکتیو موجود در سطح زمین و اشعه کیهانی، وجود دارد. زمانی که هادی در هر نیمه از سیکل ولتاژمتناوب برقدار می شود، الکترون های هوای اطراف سطح آن بوسیله میدان الکترواستاتیک شتاب پیدا می کند. این الکترون ها که دارای بار منفی هستند در نیمه مثبت به طرفهادی شتاب پیدا می کنند و در نیمه منفی از آن دور می شوند. سرعت الکترون آزاد بستگی به شدت میدان الکتریکی دارد. اگر شدت میدان الکتریکی خیلی زیاد نباشد برخورد بین الکترون و مولکول هوا نظیر O2 و یا N2 نرم خواهد بود به این معنی که الکترون از مولکول هوا دور شده و به آن انرژی نمی دهد. به عبارت دیگر اگر شدت میدان الکتریکی از یک مقدار بحرانی معین بیشتر باشد، هر الکترون آزاد در این میدان سرعت کافی بدست می آورد به طوری که برخوردش با مولکول هوا غیر الاستیک خواهد بود و انرژی کافی بدست می آورد که به یکی از مدارهای الکترون های دو اتم موجود در هوا برخورد کند. این پدیده یونیزاسیون نام دارد و مولکولی که این الکترون از دست می دهد تبدیل به یک یون مثبت می شود. الکترون نخستین که بیشتر سرعتش را در برخورد از دست داده والکترونی که مولکول هوا را رانده است هر دو در میدان الکتریکی شتاب می گیرند و هرکدام از آنها در برخورد بعدی توانایی یونیزه کردن یک مولکول هوا را خواهند داشت. بعد از برخورد دوم 4 الکترون به جلو می آیند و به همین ترتیب تعداد الکترون ها بعداز هر برخورد دو برابر می شود. در تمام این مدت الکترون ها به سمت الکترود مثبت میروند و پس از برخوردهای بسیار تعدادشان بطور چشم گیری افزایش می یابد. این مسئله فرایندی است به وسیله آن بهمن الکترونی ایجاد می شود، هر بهمن با یک الکترون آزادکه در میدان الکترواستاتیک قوی قرار دارد آغاز می شود. شدت میدان الکترواستاتیک اطراف هادی همگن نیست. ماکزیموم شدت آن در سطح هادی و میزان شدت با دور شدن از مرکزهادی کاهش می یابد. بنابراین با افزایش ولتاژ هادی در ابتدا تخلیه الکتریکی فقط درسطح بسیار نزدیک ان رخ می دهد. در نیمه مثبت ولتاژ الکترون ها به سمت هادی حرکت میکنند و هنگامیکه بهمن الکترونی ایجاد شد بطرف سطح هادی شتاب می گیرند. در نیمه منفی، بهمن الکترونی از سطح هادی به سمت میدان ضعیف تر جاری می شود تا هنگامی که میدان آنقدر ضعیف شود که دیگر نتواند الکترون ها را شتاب دهد تا به سرع یونیزاسیون برسند. یون های مثبت باقی مانده در بهمن الکترونی به طرف الکترود مثبت حرکت میکنند. با این وجود به دلیل جرم زیادشان که 50000 برابر جرم الکترون است بسیار کندحرکت می کنند. با داشتن بار مثبت این یون ها، الکترون جذب کرده و هرگاه یکی از آنهابتواند الکترون جذب نماید دوباره تبدیل به مولکول هوای خنثی می شود. سطح انرژی یکیون خنثی کمتر از یون مثبت مربوطه است و در نتیجه با جذب الکترون مقداری انرژی ازمولکول منتشر می شود. انرژی آزاد شده درست به اندازه انرژی نخستین است که لازم بودبرای جدا کردن الکترون از مولکول استفاده گردد. این انرژی بصورت موج الکترومغناطیس منتشر می شود و برای مولکول های O2 و N2 در طیف نور مرئی قرار دارد.
 
بهترین زمان برای مشاهده کرونا
 
کرونا در فضای آزاد بعد از یک روز بارانی تا قبل از زمانی که سطوح برقدار خشک شده باشند قابل مشاهده است. پس از خشک شدن کرونا مشاهده نمی شود. نقاط در معرض کرونا با رطوبت خود را بهتر نشان می دهند. باد می تواند فعالیت کرونا راکاهش دهد. کرونا می تواند در اثر قندیل هم ایجاد شود. موتورهای الکتریکی، ژنراتورهاو تابلو های داخلی می توانند کرونای شدید تری ار وسایل خارجی پست ها ایجاد نمایند. تشکیل هوای یونیزه در فضای بسته و عدم حرکت هوا پدیده کرونا را تسریع می کند و ولتاژهایی را ایجاد می کند که در ان کرونا رخ دهد موتورها و ژنراتور ها می توانندبا توجه به وجود فن های خنک کننده شان هوایی با فشار های گوناگون ایجاد کنند.
 
آشکار شدن کرونا
 
صدای هیس مانند قابل شنیدن، ازن، اسید نیتریک (در صورت وجود رطوبت در هوا ) که بصورت گرد کدر سفید جمع می شود و نور (قوی ترین تشعشع در محدوده ماوراءبنفش و ضعیف ترین ان در ناحیه نور مرئی و مادون قرمز که می تواند با چشم غیر مسلح نیز در تاریکی با دوربین های ماوراء بنفش دیده شود) از نشانه های کرونای الکتریکی می باشند. تخلیه بار ناشی از بهمن الکترونی در آزمایشگاه، به سه طریق مختلف مشاهده می شود. بهترین راه تشخیص کرونای مرئی است که به صورت نور بنفش از نواحی با ولتاژاضافی ساطع می شود.
 
دومین راه شناسایی کرونای صدادار است که در حالی که شبکه موردمطالعه در ولتاژی بالاتر از آستانه کرونا باشد صدایی به صورت هیس هیس قابل شنیدن است. امواج صوتی تولید شده به وسیله اغتشاشات موجود در هوای مجاور محل تخلیه بار،به وسیله حرکت یون های مثبت به وجود می آیند.
 
سومین و مهمترین راه مشاهده از نظر ظرکت برق اثرات الکتریکی استکه منجر به اختلال رادیویی می شود. حرکت الکترون ها (بهمن الکترونی) سبب ایجادجریان الکتریکی و در نتیجه به وجود آمدن میدان مغناطیسی و الکترواستاتیکی درمجاورت ان می شود. شکل گیری سریع و انی بودن این میدان ها ولتاز فرکانس بالایی درنزدیک آنتن رادیویی القا می کند و منجر به اختلال رادیویی می شود.
 
انواع کرونا
 
سه نوع مختلف از کرونا وجود دارد که در نمونه تست EHV درآزمایشگاه مشخص می شود: تخلیه پر مانند، تخلیه قلم مویی و تخلیه تابشی.
تخلیه پرمانند، دیدنی ترین آنهاست و علت نامگذاری هم این است که به شکل پر تخلیه می شود. زمانیکه در تاریکی مشاهده شود دارای تنه متمرکزی حول هادی است که قطر این هاله نورانی بنفش رنگ از چند اینچ در ولتازهای پایین تر تا یک فوت و بیشتر در ولتازهای بالا تغییر می کند. بروز آثار صوتی این نوع به صورت هیس هیس بوده و به راحتی توسط یک ناظر با تجربه تشخیص داده می شود. در تخلیه قلم مویی پرچمی از نور به صورت شعاعی از سطح هادی خارج می شود. طول این تخلیه ها از کمتر از یک اینچ در ولتاژ های پایینتا 1 تا 2 اینچ در ولتاژهای بالا تغییر می کند. صدای همراه با ان صدایی در پسزمینه مانند صدای سوختن است. تخلیه تابشی نور ضعیفی دارد که به نظر می رسد سطح هادی را در بر گرفته است ولی مانند نوع قلم مویی برجسته نیست. همچنین ممکن است در نواحی بحرانی سطح عایق ها در زمان بالا بودن رطوبت رخ دهد. معمولا صدایی با این نوع تخلیه همراه نیست

جزوه ماشین های الکتریکی 3

جزوه ماشین های الکتریکی 3 دانشگاه علم وصنعت در 18 فصل

برای دانلود جزوه درس ماشین های الکتریکی 3 به صورت فصل به فصل به لینک های زیر مراجعه فرمایید:

دانلود 1

دانلود 2

دانلود 3

دانلود 4

دانلود 5 

دانلود 6 

دانلود 7

دانلود 8

دانلود 9

دانلود10

دانلود11

دانلود12

دانلود13

دانلود14

دانلود15

دانلود16

دانلود17

دانلود18

بررسی حفاظت دیفرانسیل در خطوط انتقال

دانلود مقاله مهندسی برق با عنوان :

بررسی حفاظت دیفرانسیل در خطوط انتقال

حفاظت دیفرانسیل یک نوع حفاظت واحد است که براساس مقایسه کمیات الکتریکی دو سر تجهیزات فشار قوی از جمله ژنراتور ، ترانسفورماتور ، موتور ، راکتور ، شین و ... حفاظتی با قابلیت اطمینان و سلکتیویته فوق العاده تشکیل میدهد .

با توجه به مزایا و ویژگی های این حفاظت استفاده از ان در حفاظت خطوط انتقال انرژی همواره مد نظر بوده است. ناحیه حفاظتی این بار یک خط انتقال است (فاصله بین ترانس جریان ابتدای خط و ترانس جریان انتهای خط ) بنابراین اطلاعات مربوط به دامنه یا فاز جریان باید به فاصله دورتری مبادله شود. که نیاز این نوع حفاظت را به طرح های مخابراتی روشن میسازد.

این نوع حفاظت براساس نوع کمیات مورد مقایسه و نوع ارتباط بین رله های دوسر تقسیم بندی می شوند وبا توجه به حفاظت های دیگر در سطوح ولتاژ و طولهای مختلف خطوط انتخاب میشوند. دراین مقاله ابتدا این طرح ها را مرور میکنیم وبه بررسی سیستم رله گذاری دیفرانسیل فاز به همراه شبیه سازی صورت گرفته در نرم افزار PSCAD خواهیم پرداخت و نهایتا مشکلات رله دیفرانسیل را مطرح وان را با طرح های دیگر حفاظت خطوط مقایسه خواهیم کرد.

برای دانلود مقاله بررسی حفاظت دیفرانسیل در خطوط انتقال به لینک زیر مراجعه فرمایید:

دانلود کنید.

سیستم انتقال HVDC

سیستم های انتقال انرژی الکتریکی به طور روزمره جهت بالابردن راندمان وکاهش تلفات مورد بازبینی قرار میگیرند.

یکی از سیستم هایی که دراین زمینه مورد توجه هست بالاخص در زمینه انتقال ولتاژهای بسیار بالا سیستم انتقال HVDC میباشد که امروزه مورد توجه دوباره قرار گرفته ودراین پست قصد داریم درمورد خدماتی که شرکت معظم الستوم دراین زمینه ارائه میدهد اطلاعاتی ر ارائه دهیم.

سیستم انتقال HVDC یا سیستم های انتقال توان جریان مستقیم ولتاژ بالا از دهه 1930 مطرح شدند ونمونه هایی ارزشمند از کاربرد این سیستم مانند خط 250 کیلومتر زیر دریایی بین سوئد و المان وخط انتقال بین کنگو وزئیر قابلیت های بالای این سیستم را نشان داده اند.

درلینک انتهای پست مجموعه ای ازفیلم های تبلیغاتی - اموزشی از شرکت الستوم ارائه شده است که به بررسی قابلیت ها ونمونه های عملی سیستم انتقال HVDC پرداخته شده است.

برای دانلود فیلم های اموزشی در زمینه سیستم انتقال HVDC به لینک زیر مراجعه فرمایید:

Alstom Grid engineers are pioneers of HVDC transmission systems and have been a guiding light in this field for over 50 years. Through our global Competency Centres, our teams of engineers bring you unparalleled experience.

All HVDC solutions are based on a project-by-project assessment of your individual needs and requirements, whether it's for long distance power transmission, energy trading between independent networks or connection between asynchronous networks. We also offer complete project management from network analysis and design, to commissioning and even operation-for any type of HVDC transmission system..

Technical HVDC advantages

    The HVDC power flow is fully controllable, fast and accurate. The operator or automatic controller determines how much power flows via the link.
    An HVDC link is asynchronous and can adapt to any rated voltage and frequency at reception. The HVDC link can be used to assist the AC networks at each end of the link (e.g. power system damping)
    HVDC links do not increase the systems short circuit level and fault cannot transfer across HVDC interconnected systems.
    HVDC can transport economically and efficiently over longer distance than AC lines or cables and, in a fixed corridor, HVDC transmission systems provide increased capacity.
    Large HVDC schemes (5000 MW - 6400 MW) are used to access remote hydro power resources, hence renewable energy with no CO2 emissions.
    HVDC is more economical than HVAC for schemes with transmission distances more than 700 km.


HVDC FACTS lifecyle
Renovating the France - UK HVDC link
HVDC back to back
HVDC point-to-point with a submarine portion
HVDC point-to-point inland only
HVDC from offshore wind farms
Ultra High Voltage

فیلم های اموزشی سیستم انتقال HVDC را ازلینک زیردریافت نمایید:

دانلود کنید.

سروموتور

سروموتور

سروموتور (به انگلیسی: Servo motor) یا موتور کنترل (به انگلیسی: Control motor) نوعی از موتورهای الکتریکی است که با هدف بکارگیری در سیستم‌های کنترل فیدبک طراحی می‌شود. لختی (اینرسی) در این موتورها پایین بوده و در نتیجه تغییر سرعت در این موتورها بسیار سریع است. معمولا قطر این موتورها کم اما درازای آنها زیاد می‌باشد.اما نسبت به موتورهای معمولی قیمت بالایی دارند.

توان نامی این موتورها بین چند دهم وات تا چندصد وات متغیر است.

سرووموتورها در دو نوع ساخته می‌شوند:

    سرووموتورهای جریان مستقیم (دی‌سی)
    سرووموتورهای جریان متناوب (ای‌سی)


در کاربردهاي مـدرن ، واژه سرو يا مکانيــسم سرو به يک سيستم کنـترلي فيدبک که متغير کنترل شونده ،  موقعيت يا مشتق موقعيت مکانيکي به عنوان سرعت و شتاب است، محدود مي شود.

 يک سيستم کنترلي فيدبک ، سيـستم کنـترلي است که به نگهداشتن يک رابطه مفروض بين يک کميت کنترل شده و يک کميت مرجع ، با مقايسه توابع آنها و اسـتفاده از اختلاف به عنوان وسيله کنترل منجر مي شود.

سيستم کنترلي فيدبک الکتريکي ، عموما براي کار به انرژي الکتریکی تکيه مي کند . مشخصات مهمي که معمولا براي چنين کنترلي مورد نياز است ، عبارتند از :


1- پاسخ سريع
2- دقت بالا
3- کنترل بدون مراقبت
4- کارکرد از راه دور .

درادامه یک فایل اموزشی خلاصه را درمورد سروموتورها میتوانید دانلود کنید

دانلود جزوه اموزشی سروموتورها

دانلود کنید.

خودآموز کاربردی میکروکنترلرهای AVR

خودآموز کاربردی میکروکنترلرهای AVR

قابل توجه دانشجویان رشته های برق ( کلیه گرایش ها ) ، کامپیوتر ، مکاترونیک و سایر علاقه مندان :

مجموعه آموزشی " خودآموز کاربردی میکروکنترلرهای AVR " با بیان مطالب و پروژه های ساده ، عملی و کاربردی ، گزینه ایی مناسب برای افراد مبتدی می باشد. همینطور این مجموعه می تواند مقدمه ایی برای علاقه مندان به علم رباتیک باشد. این مجموعه از 10 فصل و 6 ضمیمه تشکیل شده که فصل های 3 و 6 آن برای یادگیری بسیار با اهمیت است.

موارد آموزشی آن به شرح زیر است:

1- آشنایی با میکروکنترلر AVR و نحوه راه اندازی آن
2- راه اندازی LED
3- راه اندازی سون سگمنت ( 7Seg )
4- راه اندازی LCD کاراکتری
5- راه اندازی کی پد ( KBD )
6- کار با تایمر / کانتر ( Timer / Counter و PWM )
7- کار با مبدل آنالوگ به دیجیتال ( ADC )
8- کار با وقفه ها ( Intrrupts )
9- راه اندازی LCD گرافیکی ( GLCD )
10- معرفی پروتکل UART
11- معرفی پروتکل SPI
12- آشنایی با حافظه دائمی EEPROM



و درادامه پروژه های زیر که می تواند بسیار مفید و کاربردی باشد به همراه این مجموعه ارائه شده است :

1- فلاشر 8 کانال ، 6 برنامه ایی با میکروکنترلر AVR
2- چراغ راهنما با میکروکنترلر AVR
3- ارگ ، موسیقی و آژیر پلیس با میکروکنترلر AVR
4- اجرای انیمیشن روی LCD کاراکتری با میکروکنترلر AVR
5- ساعت دیجیتال ساده با میکروکنترلر AVR
6- تایمر معکوس از یک دقیقه تا 256 ساعت با میکروکنترلر AVR
7- دماسنج ساده ( سنسور LM35 ) با میکروکنترلر AVR
8- ترموستات با قابلیت تغییر رنج دما با میکروکنترلر AVR
9- اهم متر ساده با میکروکنترلر AVR
10- فرکانس متر ساده با میکروکنترلر AVR
11- ولت متر ساده با میکروکنترلر AVR
12- ماشین حساب سه رقمی با میکروکنترلر AVR
13- تابلو روان ساده با میکروکنترلر AVR
14- دماسنج گرافیکی با قابلیت نمایش اعداد فارسی با میکروکنترلر AVR
15- ایجاد پیامک (SMS) و ذخیره سازی آن در داخل میکروکنترلر AVR
16- ارسال پیامک (SMS) از یک میکروکنترلر به میکروکنترلر دیگر
17- دماسنج با نمایش دمای منفی بر روی سون سگمنت با میکروکنترلر AVR
18- ساعت RTC دقیق با قابلیت نمایش بر روی 7Segment با میکروکنترلر AVR
19- راه اندازی استپر موتور ( Step Motor ) با میکروکنترلر AVR
20- کنترل دور و جهت حرکت موتور DC با استفاده از پالس های PWM با میکروکنترلر AVR
21- ولوم دیجیتال ساده با میکروکنترلر AVR
22- دیمر دیجیتال ( Dimmer ) برای کنترل توان وسایل برقی با میکروکنترلر AVR
23- قفل رمز دیجیتال 8 رقمی با قابلیت تغییر رمز و ثبت آن در داخل حافظه با میکروکنترلر AVR
24- ارتباط میکروکنترلر با کامپیوتر ( Rs-232 ) برای ارسال اطلاعات با میکروکنترلر AVR
25- ربات مسیریاب 7 سنسور با قابلیت تشخیص انواع مسیرهای مختلف با میکروکنترلر AVR


همینطور معرفی قطعات و ابزارهای پرکاربرد در الکترونیک و نیز آموزش تهیه فیبر مدارچاپی ( PCB ) بطور خلاصه و مفید در ضمیمه های این مجموعه گنجانده شده است.


دانلود خودآموز کاربردی میکروکنترلرهای AVR با حجم 11.3MB

دانلود دیتاشیت قطعات معرفی شده در این مجموعه با حجم 16.8MB

دوست ناشناسی در پیغامهای وبلاگ لینک این مطلب در سایت انجمن های تخصصی برق و الکترونیک و رباتیک تکنو الکترو را معرفی کرده بودند که با مراجعه به لینک ومشاهده مطلب به شخصه توصیه میکنم دوستان علاقمند حتما این مطلب جالب وکاربردی را دانلود کرده واز ان استفاده نمایند.
همین جا از دوستان تلاشگرمان در انجمن تکنو الکترو نیز بابت فعالیت سازنده شان تشکر میکنیم.

جزوه تئوری جامع ماشینهای الکتریکی

دانلود جزوه تئوری ماشین های الکتریکی دکتر واحدی از اساتید مجرب دانشگاه علم وصنعت در 15 فصل

دانلود جزوه فارسی تئوری جامع ماشینهای الکتریکی (اسلاید)-دکتر ابولفضل واحدی

اسلايدهاي درس
P1	P2	P3
P4	P5	P6
P7	P8	P9
P10	P11	P12
P13	P14	P15

مدارفرمان

آشنايي با مدارهاي فرمان


بهره برداری مطمئن و بی وقفه از تاسیسات الکتریکی و مراکز تولید نیرو و تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز تجهیزات برقی کارخانجات صنعتی و مراکز اقتصادی تا حدود زیادی به خصوصیات و ویژگی ها و طرز عمل کلیدها و وسایل کنترل مدارها بستگی دارد.

در مدارهای الکتریکی وسایل مختلفی به کار میرود که از مهمترین انها کنتاکتور یا کلید مغناطیسی است .استفاده از این کنتاکتور در مدارهای کنترل تنوع طراحی های مختلف را به وجود می آورد.

برای طراحی مدارهای کنترل و کار با آنها باید وسایل تشکیل دهنده آن را به طور کامل شناخت و به اصول ساختمان و مورد استفاده این وسایل آشنا شد.

وسایلی که در مدارهای فرمان به کار میروند به این قرار است:

1_کنتاکتور(کلید مغناطیسی)2_شستی استاپ استارت3_رله الکتریکی4_رله مغناطیسی5_لامپ های سیگنال 6-فیوزها 7_لیمیت سویچ8_کلیدهای تابع فشار 9_کلیدهای شناور10_چشم های الکتریکی(سنسورها)11_تایمر و انواع آن12_ترموستات13_کلیدهای تابع دور

کنتاکتور

در مورد کنتاکتور میتوان گفت که یک کلید مغناطیس است که وقتی ولتاژ مورد نظر به آن اعمال میشود یک سری کنتاکت(یا کلید)باز را بسته و یک سری کنتاکت بسته را باز میکند.که با استفاده از این خاصیت مدارهای مختلفی میتوان مدارهای زیادی رو طراحی کرد.

ساختمان کنتاکتور:
این کلید از دو هسته به شکل E یا U که یکی ثابت و دیگری متحرک است و در میان هسته ثابت یک بوبین یا سیم پیچ قرار دارد،تشکیل شده است. وقتی بوبین به برق وصل میشود با استفاده از خاصیت مغناطیسی ،نیروی کششی فنر را خنثی میکند و هسته فوقانی را به هسته تحتانی متصل کرده باعث میشود که تعدادی کنتاکت عایق شده از یکدیگر به ترمینال های ورودی و خروجی  کلید متصل میشود و یا باعث باز شدن کنتاکت های بسته کنتاکتور بسته کنتاکتور گردد.
در صورتی که مدار تغذیه بوبین  کنتاکتور قطع شود ،در اثر نیروی فنری که داخل کلید قرار دارد هسته متحرک دباره به حالت اول باز میگردد.
مزایای استفاده از کنتاکتورکنتاکتورها نسبت به کلیدهای دستی صنعتی مزایایی به شرح زیر دارند:
1_مصرف کننده می تواند از راه دور کنترل می شود.
2_مصرف کننده میتواند از چند محل کنترل شود.
3_امکان طراحی مدار فرمان اتوماتیک برای مراحل مختلف کار مصرف کننده وجود دارد.
4_سرعت قطع و وصل کلید زیاد و استهلاک آن کم است.
5_از نظر حفاظتی مطمئن ترند و حفاظت مطمئن تر و کامل تری دارند.
6_عمر موثرشان بیشتر است.
7_هنگام قطع برق،مدار مصرف کننده نیز قطع می شود و به استارت مجدد پیدا میکند؛در نتیجه از خطرات وصل ناگهانی دستگاه جلو گیری می کند.
کنتاکتور برای جریان های AC وDC ساخته میشود.تفاوت این دو کنتاکتور در این است که در کنتاکتور های AC از یک حلقه اتصال کوتاه برای جلوگیری از لرزش حاصل از فرکانس برق استفاده می شود. نیروی کششی یک مغناطیس الکتریکی جریان متناوب،متناسب با مجذور جریان عبوری از آن و در نتیجه متناسب با مجذور اندکسیون مغناطیسی است.چون مقدار جریان لحظه ای با توجه به رابطه i=ImaxSIN wt تعقیر میکند،نیروی کششی مغناطیسی نیز برابر با
F=Fmax sin wt  (سینوس توان 2 دارد که نمیشد تایپ کنی)
خواهد شد و تعداد دفعاتی که این نیرو ماکزیمم و صفر می شود، به اندازه دو برابر فرکانس شبکه خواهد گردید.در نتیجه ،در لحظاتی که مقدار نیروی کششی بیشتر از نیروی مقاوم فنر های کنتاکتور باشد ،هسته کنتاکتور جذب می شود و در لحظاتی که مقدار نیروی کششی کمتر از مقدار نیروی فنر ها شود،هسته متحرک هسته نیز آزاد شده و به محل اول خود باز می گردد.بدین ترتیب در هسته متحرک لرزش و صدا ایجاد خواهد شد این نوسانات را می توان به وسیله یک حلقه بسته در سطح قطب ها جا سازی شده و حدود نصف تا 3/2 سطح هر قطب را پوشانده است از بین برد و لرزش آن را برطرف کرد. عمل این حلقه آن است که مانند سیم پیچ ثانویه ترانسفورماتوری که در حالت اتصال کوتاه قرار گرفته است،از آن جریان القایی عبور میکند و باعث ایجاد فوران مغناطیسی فرعی در مدار هسته می شود. این فوران فرعی با فوران اطلی اختلاف فاز دارد و در زمانی که نیروی کششی  حاطل از فوران اطلی صفر باشد ،نیروی کششی حاصل از فوران اطلی ماکزیمم خواهد بود و در حالتی که نیروی حاصل از فوران ماکزییم باشد ،این نیرو صفر خواهد بود و چون جمع این دو نیرو به هسته متحرک اثر میکند،نیروی کششی در هر لحظه از نیروی مقاومت فنر بیشتر خواهد بود.
ولتاژ تغذیه بوبین متفاوت است و از 24 تا 380ولت ساخته می شود. در اکثر کشورهای صنعتی برای حفاظت بیشتر ،تغذیه بوبین کنتاکتور را زیر ولتاژ حفاظت شده (65ولت)انتخاب میکنند. و یا برای تغذیه مدار فرمان ،ترانسفورماتور مجزا کننده به کار می برند.

شناخت مشخصات کنتاکتور
نوع کنتاکتور
با توجه به نوع مصرف کننده و شرایط کار ،کنتاکتورها دارای قدرت و جریان عبوری مشخصی برای ولتاژهای مختلف هستنند. بنابراین باید به جدول و مشخصات کنتاکتور توجه کافی مبذول کرد و انخاب کنتاکتو.را منطبق بر مشخصات مورد نیاز قرار داد.
برای اتصال مصرف کننده به شبکه باید از کلید یا کنتاکتوری با مشخصات مناسب استفاده کرد که کنتاکت های آن تحمل جریان راه اندازی و جریان دائمی را داشته باشد و همچنین در صورت اتصال کوتاه،جریان لحظه ای زیادی که از مدار عبور می کند. و یا جرقه ای که هنگام اتصال مدار ایجاد می شود ،صدمه ای به کلید نزند.
بدین منظور و برای این که بتوانیم پس از طراحی مدار ،کنتاکتور مناسب را برای اتصال مصرف کننده به شبکه انتخاب کنیم،باید با مقادیر نامی مربوط به کنتاکتور آشنا شویم.
برای انتخاب کنتاکتور در قدرت های مختلف می توان از جدول هایی استفاده کرد.

شستی استاپ استارت و سلکتور سوئیچ های فرمان

شستی ها از جمله وسایل فرمان هستنند که تحریک آنها به وسیله دست انجام میگیرد و در انواع مختلف و برای کاربردهای متفاوت طراحی می شوند.
شستی که پس از تحریک،دو کنتاکت وصل را قطع میکنند استاپ(قطع) و شستی هایی که پس از تحریک دو کنتاکت،قطع را وصل می کنند شستی استارت (وصل) نامیده می شوند. شستی های که هر دو عمل را در یک زمان انجام می دهند،به شستی استارت استاپ یا دوبل معروف هستنند یعنی با فشار کلید دو کنتاکت باز بسته و دو کنتاکت بسته باز می شود.

رله اضافه بار(حرارتی یا بیمتال)

دستگاه های الکتریکی را باید در مقابل خطرات و خطاهای احتمالی حفاظت کرد.یکی از راه های حفاظت موتورهای الکتریکی ،استفاده از رله حرارتی و رله مغناطیسی است رله حرارتی موتور را در مقابل اضافه بار حفاظت میکند.
رله اضافه باری جهت کنترل جریان موتورهای الکتریکی بکار میرود و یک نوع رله حفاظتی است.
این رله از دو فلز مختلف الجنس که ضرایب انبساط طولی مختلفی دارند تشکیل شده است. به اطراف این دو فلز به هم چسبیده ،یک رشته سیم حامل جریان الکتریکی پیچیده شده را طوری تنظیم کرد که در اثر افزایش کم جریان ،دستگاه مربوطه بدون دلیل و به سرعت قطع نشود با استفاده از این منحنی ها همچنین می توان آنرا طوری تنظیم کرد که زمان قطع زیاد شده  و عبور جریان اضافی موجب صدومه به دستگاه نشود.
شرایط کار این رله ها از(20-)درجه تا (60+)درجه سانتی گراد متغیر است .

رله مغناطیسی

رله مغناطیسی نیز برای کنترل جریان به کار می رود . اصول کار این رله بر اساس پدیده مغناطیس پایه گذاری شده است .
از این رله برای قطع جریان های اتصال کوتاه استفاده می شود.می دانیم که یک اتصال کوتاه باید سریع قطع شود بنابر این در چنین موقعیتی نمی توان از رله اضافه باری(حرارتی)استفاده نمودچون گرم شدن بیمتال رله به یک زمان نسبتا طولانی نیاز دارد.
این رله از یک هسته مغناطیسی که اطراف آن چند دور سیم پیچیده شده تشکیل گردیده است.عبور جریان اتصال کوتاه باعث مغناطیس شدن و جذب اهرم قطع می شود.این رله را به طور مجرا به ندرت مورد استفاده قرار می دهند و در کلیدهای اتوماتیک از آنها بهمراه رله های حرارتی بهره می گیرند.

لامپ های سیگنال

لامپ های علامت دهنده یا لامپ های سیگنال در کلیه دستگاه های صنعتی و تابلو های توزیع و تابلو فرمان به کار میروند. نوع استفاده از این لامپ متفاوت است .این لامپ به عنوان لامپ خبر استفاده می شود و میتوان روشن بودن،خاموش بودن و یا عیب دستگاه و...را نشان دهد.
چراغ های مورد استفاده در مدار فرمان ،یک چراغ کم قدرت (2/1تا5وات)است که با ولتاژهای مختلف از 24تا 220ولت کار میکند.این چراغ ها معمولا در سه رنگ استاندارد قرمز،سبزو نارنجی ساخته می شوند.
برای مثال در کارخانه ای که تعداد زیادی موتور در آن واحد مشغول به کار بوده  و فواصل آنها تا تابلوی کنترل نسبتا زیاد باشد،از چراغ قرمزی که توسط کنتاکت بازی از کنتاکتور اصلی موتور روشن می شود استفاده می کنند.با استفاده از کنتاکتهای باز کنتاکتور می توان چراغ سبزی را که نمایشگر حالت خاموشی مدار است روشن نمود.در نقشه ها برای نمایش چراغ سیگنال از حرف h استفاده می شود.

فیوزها

در کلیه تاسیسات الکتریکی برای جلوگیری از صدمه دیدن و معیوب شدن وسایل و نیز برای قطع کردن دستگاه های معیوب از شبکه که بر اثر عئامل مختلف از قبیل نقصان عایق بندی،ضعف استقامت الکتریکی یا مکانیکی و ازدیاد بیش از حد جریان مجاز(اتصال کوتاه)وسایل حفاظتی مختلف به کار می رود.این وسایل باید طوری انتخاب شوند که در اثر اضافه بار یا اتصال کوتاه در کوتاهترین زمان ممکن و قبل از اینکه صدمه ای به سیم ها و شبکه الکتریکی شبکه برسد،مدار قسمت معیوب را قطع کنند.یکی از این وسایل حفاظتی فیوز است فیوزها از نظر زمان قطع بر حسب منحنی ذوب سیم حرارتی داخل انها به دو نوع کند کار و تند کار تقسیم میشوند.
فیوز های تند کار زمان قطع کمتری نسبت به فیوزهای کند کار دارندو به همین دلیل در مصارف روشنایی استفاده می شوند.فیوز های کند کار دارای زمان قطع طولانی تری هستنند و در نتیجه برای راه اندازی موتورهای الکتریکی به کار میروند.تحمل جریان راه اندازی موتور در حدود 3تا 7 برابر جریان نامی است که بر روی کلیه فیوزها جریان نامی انها نوشته شده میشود.این جریان کمتر از جریان ماکزیمیم تحمل فیوز است.
فیوز در انواع فشنگی ،اتوماتیک(آلفا)،مینیاتوری،بکٌس،کاردی (تیغه ای)،شیشه ای یا کارتریج و فیوز های فشار قوی ساخته می شوند.

معمولا فیوزهای که در مدار قدرت به کار میروند،مدار کنتاکتور را در مقابل اتصال کوتاه محافظت میکند؛یعنی در واقع حفاظت سیم های رابط مدار را نیز بر عهده دارد.بنابراین در مدارهایی که مثلا فیوز 25 آمپری به کار می رود،ممکن است در مدار فرمان آنها از سیم یک یا یکو نیم استفاده شود.پس لازم است مدار فرمان با فیوز جداگانه ای حفاظت شود.
فیوزهای اتوماتیک یا آلفا نوعی فیوز خودکار است که عبور جریان بیش از حد مجاز از آن باعث قطع مدار می شود؛اما دوباره می توان شستی آن را به داخل فشار داد تا ارتباط برقرار شود.بعضی از فیوزهای خودکار دو عمل جریان زیاد و بار زیاد در مدار کنترل می کنند؛اما پس از قطع شدن ،باید پس از مدت کمی دباره شستی مربوطه را فشار داد تا مدار وصل شود.

در فیوز های اتوماتیک دو عنصر مغناطیسی و حرارتی وجود دارد که قسمت مغناطیسی آن اتصال کوتاه یا جریان زیاد و قسمت حرارتی آن (بیمتال) بار زیاد (افزایش جریان تدریجی) را قطع می کند.
کلید مینیاتوری نوعی فیوز اوتوماتیک است که از نظر ساختمان داخلی با فیوز آلفا شباهت دارد و از سه قسمت رله مغناطیسی (رله جریان زیاد زمان سریع)،رله حرارتی یا رله بیمتال (رله جریان زیاد تاخیری)و کلید تشکیل شده است.این مجموعه را نیز کلید موتور مینامند.این کلیدها در دو نوع L و G ساخته شده است.نوع Lدر مصارف روشنایی به کار می رود و تند کار است(LIGHT) و نوع G در راه اندازی وسایل موتوری مورد استفاده قرار می گیرد و کند کار است. این کلید ها در انواع تک فاز دو فاز و سه فاز ساخته می شوند.

کلید های محدود کننده

کلید محدود کننده(LIMIT SWITCH) که گاهی میکرو سویچ نیز نامیده می شوند،کلیدی است که برای قطع و وصل یک حرکت خطی یا دورانی و یا تعویض جهت دوران یک متحرک به کار می رود.
این کلید اهرمی دارد که وقتی دسته متحرک به آن برخورد می کند کنتاکتی را قطع می نماید. کنتاکت مذبور خود عامل فرمانی است برای ماشینی که هدف کنترل آنست.چنانچه از اسم این کلید بر می اید کلید یاد شده برای محدود کردن حرکت متحرک ها به کار می رود.مثلا در یک چرثقیل سقفی که در چند جهت حرکت می کند وقتی متحرک به انتهای هر قسمت از مسیر خود میرسد،یک کلید محدود کننده مدار رفت را از کار انداخته و مدار برگشت را مهیا میسازد.
مطلب مهمی که باید در کاربرد این کلید ها در نظر گرفت وضعیت کنتاکت ها در موقع وارد آمدن نیرو به اهرم آنها است.کارخانه های سازنده این وضعیت را بر حسب تعغیر طولی یا زاویه ای اهرم مشخص می نمایند.
انواع لیمیت سویچ ساده
1-کلید محدود کننده فشار انتهایی
2-کلید محدود کننده ای قرقرهای
3-کلی محدود کننده قرقره اییک طرفه از چپ
4-کلید محدود کننده قرقرهای یک طرفه از راست
5-کلید محدود کننده قرقر ه ای دو طرفه
6-کلید محدود کننده آنتنی دو طرفه

کلید تابع فشار(کلید های گازی)

این کلید ها برای کنترل سطح گاز داخل مخازن و کمپرسورها،تنظیم فشار آب داخل لوله ها و روشن و خاموش کردن اتوماتیک این دستگاه ها مورد استفاده قرار م گیرد.عامل فرمان این کلید ،فشار گاز یا مایع داخل مخزن است.
عامل قطع و وصل این کلید گاز می باشد اصول کار آن بدین صورت است که که فشار گاز موثر بر هر صفحه نیرویی معادل F=P.A ایجاد می نماید(P فشار و A سطح مقطع صفحه است).در رله ها F باعث جابه جایی صفحه می شود.این جابه جایی از طریق یک اهرم منتقل شده و کنتاکتی را قطع و وصل می نماید.نیروی برگردان را فنر زیر صفحه ایجاد می کند.پس با انتخاب فنر های مختلف می توان فشار های کم یا زیاد را بر روی صفحه اثر داده و قطع و وصل کنتاکت را بطور دلخواه تنظیم نمود.

کلید های شناور

کلید های شناور برای کنترل سطح آب یا مایهات داخل منبع ها،استخر ها و مخازن مورد استفاده قرار می گیرد.ساختمان این کلید از وزنه تعادل ،یک قسمت شناور و یک میکرو سویچ تشکیل شده است.هنگامی که قسمت شناور را تنظیم می کنند با تغیر سطح مایع داخل مخزن شناور تغیر مکان داده به میکرو سویچ داخل کلید فرمان می دهد و باعث قطع و وصل مدار می شود.

چشم های الکتریکی(سنسورها)

این کلید نوعی کلید فرمان دهنده است که بدون برخورد فیزیکی با دست یا هر وسیله دیگری توسط سیستم چشم الکتریکی از فاصله حداقل یک میلی متر و حداکثر8متر واکنش نشان میدهد و فرمان صادر می کند همچنین به وسیله رله ای که در داخل آن به کار رفته ،کنتاکت های را باز می کند یا می بندد و در نتیجه به دستگا ه های مورد نظر فرمان میدهد.از این کلید در دستگاه های صنعتی و خطوط تولید استفاده فراوان می شود.

رله زمانی (تایمر)و انواع آن

یکی از وسایل فرمان دهنده مدار های کنترل اتوماتیک ،تایمر ها یا رله های زمانی هستنند که وظیفه کنترل مدار را برای مدت زمان معینی بر عهده دارند.
اصول کار رله ها همانند کنتاکتور ها است با این تفاوت که در رله ها:
1-تمام کنتاکت ها از لحاظ فرم ظاهری شبیه هم هستنند و در مدار های فرمان شرکت می کنند .
2-کنتاکت ها بنا به مقتضیات کار ممکن است به طور لحظه ای یا با تاخیر زمانی قطع و وصل شوند . در این صورت نام رله ،رله لحظه ای یا رله با تاخیر زمانی خواهد بود.
3-رله ها همچنین ممکن است دارای کنتاکت های لحظه ای یا با تاخیر زمانی باشند.البته منظور از تاخیر زمانی  فاصله زمانی است که بین عمل کنتاکت (اعم از باز شدن یا بسته شدن) از لحظه اتصال سیم پیچ رله به ولتاژ به وجود می آید.

تا کنون در صنعت برق رله های زیادی ساخته شده اند که مشخصات مختلفی داشته  و هر یک برای کار بخصوصی مورد استفاده قرار می گیرند.برای مثال در انتقال انرژی و حفاظت خطوط ،از یک رله خاص استفاده می کنند.یک جور رله دیگر که مشخصات بخصوص دیگری دارد در صنعت نساجی و رله دیگر در جای دیگر....
من چند رله را برای دوستان معرفی می کنم که از مشهورترین و پر کاربردی ترین رله ها هستنند البته اگر دوستان می توانند رله های دیگری را معرفی کنند خیلی خوب میشه
1-رله زمانی موتوری یا الکترو مکانیکی
این رله بر اساس ساعتی کار میکند که محرک چرخ دنده های آن موتور آسنکرو سنکرو و بیشتر موتور با قطب چاکدار است می باشد.اصول کار آن به این صورت است که دور موتور توسط یک سیستم چرخ دنده کاهش می یابد بطوری که در نهایت ،آخرین چرخ دنده کنتاکت را خیلی به آرامی با یا بسته می کند. زمان شروع رله از لحظه راه اندازی موتور محسوب می شود.
توسط این رله می توان زمان هایی از حدود ثانیه تا حدود ساعت ،و حتی روز و هفته تنظیم نمود.
محل دیسک در لحظه شروع به کار ،قابل تنظیم است و پس از تنظیم زمان آن (توسط زایده خارجی) و تغذیه تایمر ،موتور با دور ثابت به حرکت در می آید  و با گردش موتور ،زمان تایمر شروع می شود. پس از گردش ،به علت برخورد با زایده دیسک ،متوقف می شود  و به میکرو سویچ داخلی فرمان می دهد و کنتاکت های تایمر عمل می کنند و به طور اتوماتیک قطع می شوند و موتور یا هر وسیلهء دیگر از کار می افتد.البته رله های جدیدی است که هنگام عمل کنتاکت بازی را بسته و کنتاکت بسته ای را باز می کند و می توان موتوری را خاموش یا روشن کرد یا نیرو را از مو توری به موتور دیگر انتقال داد .
2-رله زمانی الکترونیکی
از تایمر های الکترونیکی برای تنظیم زمان های کمتر از ثانیه تا چندین ثانیه استفاده می شود. در ساختمان این تایمر ها ،از مدار ها و اجزای الکترونیکی استفاده می شود.
در در نوعی از این تایمر ها با شارژ و دشارژ شدن یک خازن بوبین یک رله کوچک تحریک می شود. اصول ساختمان رله الکترونیکی بر مبنای مدار RC (خازن و مقاومت)و بر حسب تاخیر زمانی استوار است .تنظیم این نوع تایمر ها بستگی به مقاومت سر راه  خازن دارد.
در ساده ترین نوع تایمر الکترونیکی در تایمر نوع خازنی ،رله هنگامی وصل می شود که خازن شارژ بشود و ولتاژ دوسر آن برابر ولتاژ وصل رله گردد.پس از وصل رله ،با ذخیره شدن در خازن روی مقاومتی که توسط کنتاکت باز رله به دو سر خازن وصل می شود تخلیه می گردد.در این نوع با تعغیر ظرفیت خازن می توان زمان تایمر را تنظیم کرد.
3-رله زمانی نیوماتیکی
در این رله از خاصیت ذخیره سازی و فشردگی هوا استفاده می شود .به این ترتیب که رله هنگام رها شدن،خیلی راحت رها می شود.
وقتی که بوبین تحریک قسمت متحرک را جذب می کند ،اهرم،قطعه ای را که به شکل دم آهنگری است فشار خواهد داد .هوای دم از طیق سوپاپ یک طرفه خارج می شود. وقتی که بوبین از تحریک خارج می شود ،فنر دم را منبسط می کند .دم از طریق سوپاپ تنظیم ،از هوا پر می شود.سرعت انبساط دم در رابطه با پیچ تنظیم تفاوت می کند وقتی که دم به حالت عادی برگشت ،کنتاکت ها عمل می کنند.بنابراین به وسیله تنظیم کردن پیچ تنظیم ،عمل کردن کنتاکت ها را می توان تعقیر داد.کار این زمان سنج شبیه تایمر موتوری است ؛با این تفاوت که زمان سنج موتوری پس از تنظیم و وصل بوبین آن به ولتاژ شروع به کار می کند،ولی زمان سنج نیو ماتیکی پس از قطع بوبین آن از ولتاژ شروع به کار می کند.
4-رله زمانی بی متال یا حرارتی (تایمر حرارتی)
این نوع تایمر با استفاده از خاصیت بی متال کار می کند و در انواع رله ذوب شونده ،رله حرارتی بی متال  و رله حرارتی منعکس کننده میله ای ساخته می شوند.زمانی که  جریان از بی متال عبور می کند گرم میشود و پس از مدتی در اثر تعقیر شکل عمل کرد مدار را قطع یا وصل میکند.دقت این نوع تایمر زیاد نیست  و آب و هوای محیط بر روی آن اثر می گذارد به طور کلی می توان رله های زمانی را به دو دسته تقسیم کرد:
الف-رله های تاخیر در وصل(ON-DELAY) :به رله ای گفته می شود که باید به رله انرژی داده شود  و سپس رله عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته کند؛مثل رله زمانی موتوری.
ب-رله تاخیر در قطع(OFF-DELAY) :به رله ای گفته می شود که بعد از قطع شدن انرژی عمل کرده کنتاکتی را باز یا بسته کند؛مثل رله نیو ماتیکی.
5-رله زمانی هیدرولیکی
در این رله ها از سیستم هیدرو لیکی جهت تاخیر در مدار استفاده می شود. طرز کار آن طوری است که وقتی جریان برق به رله وصل می شود ،مقداری روغن در داخل آن جابهجا می شود.
برای بازگشت روغن به مکان اولیه زمانی لازم است که این زمان را به عنوان زمان تایمر در نظر میگیرند.این رله ها را در مدارهای مختلف به کار می برند.اگر کسی از دوستان توضیح بیشتری در ارتباط با این رله دارد لطفا ارائه بده تا مطالب کاملتر شود.

ترموستات

ترموستات نوعی رله حرارتی است که در مقابل حرارت محیط حساس بوده و عمل میکند.این وسیله در دستگاه های مختلف صنعتی کاربرد فراوان دارد  و وظیفه تعادل حرارتی دستگاه را بر عهده دارد.در صورتی که درجه حرارت از حد تنظیمی فراتر رود ،کلید عمل کرده یک کنتاکت باز را می بندد و یا کنتاکت بسته ای را باز می کند.از ترموستات بیشتر در وسایل حرارتی و برودتی مانند شوفاژ،یخچال،و چیلر استفاده می شود.

کلیدهای تابع دور(گریز از مرکز)

کلید های تابع دور در بعضی الکترو موتورهای یک فاز جهت خارج کردن سیم پیچ کمکی از مدار و در موارد دیگر مانند ترمز جریان مخالف به کار می رود.ساختمان آنها از یک محور و دو وزنه تشکیل شده که به وسیله یک طوق و یک فنر حول محور حرکت می کند و با زیاد و کم شدن سرعت موتور یا وسیله چرخنده ،وزنه های دو طرف به محور نزدیک یا دور می شود ؛به این ترتیب طوق روی محور حرکت می کند و باعث قطع و وصل کلید می شود.

موتورهای الکتریکی

اشنایی با انواع موتورهای الکتریکی

موتورهای DC : يکي از اولين موتورهاي دوار، اگر نگوييم اولين، توسط ميشل فارادي در سال 1821م ساخته شده بود و شامل يک سيم آويخته شده آزاد که در يک ظرف جيوه غوطه ور بود، مي شد. يک آهنرباي دائم در وسط ظرف قرار داده شده بود. وقتي که جرياني از سيم عبور مي کرد، سيم حول آهنربا به گردش در مي آمد و نشان مي داد که جريان منجر به افزايش يک ميدان مغناطيسي دايرهاي اطراف سيم مي شود. اين موتور اغلب در کلاس هاي فيزيک مدارس نشان داده مي شود، اما گاهاً بجاي ماده سمي جيوه، از آب نمک استفاده مي شود.

موتور کلاسيک DC داراي آرميچري از آهنرباي الکتريکي است. يک سوييچ گردشي به نام کموتاتور جهت جريان الکتريکي را در هر سيکل دو بار برعکس مي کند تا در آرميچر جريان يابد و آهنرباهاي الکتريکي، آهنرباي دائمي را در بيرون موتور جذب و دفع کنند.

سرعت موتور DC به مجموعه اي از ولتاژ و جريان عبوري از سيم پيچهاي موتور و بار موتور يا گشتاور ترمزي، بستگي دارد. سرعت موتور DC وابسته به ولتاژ و گشتاور آن وابسته به جريان است. معمولاً سرعت توسط ولتاژ متغير يا عبور جريان و با استفاده از تپ ها (نوعي کليد تغيير دهنده وضعيت سيم پيچ) در سيم پيچي موتور يا با داشتن يک منبع ولتاژ متغير، کنترل مي شود. بدليل اينکه اين نوع از موتور مي تواند در سرعتهاي پايين گشتاوري زياد ايجاد کند، معمولاً از آن در کاربردهاي ترکشن (کششي) نظير لکوموتيوها استفاده مي کنند.

اما به هرحال در طراحي کلاسيک محدوديتهاي متعددي وجود دارد که بسياري از اين محدوديت ها ناشي از نياز به جاروبک هايي براي اتصال به کموتاتور است. سايش جاروبک ها و کموتاتور، ايجاد اصطکاک مي کند و هرچه که سرعت موتور بالاتر باشد، جاروبک ها مي بايست محکم تر فشار داده شوند تا اتصال خوبي را برقرار کنند. نه تنها اين اصطکاک منجر به سر و صداي موتور مي شود بلکه اين امر يک محدوديت بالاتري را روي سرعت ايجاد مي کند و به اين معني است که جاروبک ها نهايتاً از بين رفته نياز به تعويض پيدا مي کنند. اتصال ناقص الکتريکي نيز توليد نويز الکتريکي در مدار متصل مي کند. اين مشکلات با جابجا کردن درون موتور با بيرون آن از بين مي روند، با قرار دادن آهنرباهاي دائم در داخل و سيم پيچ ها در بيرون به يک طراحي بدون جاروبک مي رسيم.

موتورهای ميدان سيم پيچی شده

آهنرباهاي دائم در (استاتور) بيروني يک موتور DC را ميتوان با آهنرباهاي الکتريکي تعويض کرد. با تغيير جريان ميدان (سيم پيچي روي آهنرباي الکتريکي) مي توانيم نسبت سرعت/گشتاور موتور را تغيير دهيم. اگر سيم پيچي ميدان به صورت سري با سيم پيچي آرميچر قرار داده شود، يک موتور گشتاور بالاي کم سرعت و اگر به صورت موازي قرار داده شود، يک موتور سرعت بالا با گشتاور کم خواهيم داشت. مي توانيم براي بدست آوردن حتي سرعت بيشتر اما با گشتاور به همان ميزان کمتر، جريان ميدان را کمتر هم کنيم. اين تکنيک براي ترکشن الکتريکي و بسياري از کاربردهاي مشابه آن ايده آل است و کاربرد اين تکنيک مي تواند منجر به حذف تجهيزات يک جعبه دنده متغير مکانيکي شود.

موتورهای يونيورسال

 يکي از انواع موتورهاي DC ميدان سيم پيچي شده موتور ينيورسال است. اسم اين موتورها از اين واقعيت گرفته شده است که اين موتورها را مي توان هم با جريان DC و هم AC بکار برد، اگر چه که اغلب عملاً اين موتورها با تغذيه AC کار مي کنند. اصول کار اين موتورها بر اين اساس است که وقتي يک موتور DC ميدان سيم پيچي شده به جريان متناوب وصل مي شود، جريان هم در سيم پيچي ميدان و هم در سيم پيچي آرميچر (و در ميدانهاي مغناطيسي منتجه) همزمان تغيير مي کند و بنابراين نيروي مکانيکي ايجاد شده همواره بدون تغيير خواهد بود. در عمل موتور بايستي به صورت خاصي طراحي شود تا با جريان AC سازگاري داشته باشد (امپدانس/رلوکتانس بايستي مدنظر قرار گيرند)، و موتور نهايي عموماً داراي کارايي کمتري نسبت به يک موتور معادل DC خالص خواهد بود. مزيت اين موتورها اين است که ميتوان تغذيه ي AC را روي موتورهايي که داراي مشخصه هاي نوعي موتورهاي DC هستند بکار برد، خصوصاً اينکه اين موتورها داراي گشتاور راه اندازي بسيار بالا و طراحي بسيار جمع و جور در سرعتهاي بالا هستند. جنبه منفي اين موتورها تعمير و نگهداري و مشکل قابليت اطمينان آنهاست که به علت وجود کموتاتور ايجاد مي شود و در نتيجه اين موتورها به ندرت در صنايع مشاهده مي شوند اما عمومي ترين موتورهاي AC در دستگاه هايي نظير مخلوط کن و ابزارهاي برقي اي که گاهاً استفاده مي شوند، هستند.

موتورهای AC

عموماً ما داراي دو نوع از موتورهاي AC هستيم: تک فاز و سه فاز.

موتورهای AC تک فاز

معمول ترين موتور تک فاز موتور سنکرون قطب چاکدار است، که اغلب در دستگاه هايي بکار مي رود که گشتاور پايين نياز دارند، نظير پنکه هاي برقي، اجاق هاي ماکروويو و ديگر لوازم خانگي کوچک.

نوع ديگر موتور AC تک فاز موتور القايي است، که اغلب در لوازم بزرگ نظير ماشين لباسشويي و خشک کن لباس بکار مي رود. عموماً اين موتورها مي توانند گشتاور راه اندازي بزرگتري را با استفاده از يک سيم پيچ راه انداز به همراه يک خازن راه انداز و يک کليد گريز از مرکز، ايجاد کنند.

هنگام راه انداز ي، خازن و سيم پيچ راه انداز ي از طريق يک دسته از کنتاکت هاي تحت فشار فنر روي کليد گريز از مرکز دوار، به منبع برق متصل مي شوند . خازن به افزايش گشتاور راه انداز ي موتور کمک مي کند. هنگامي که موتور به سرعت نامي رسيد، کليد گريز از مرکز فعال شده، دسته کنتاکت ها فعال مي شود، خازن و سيم پيچ راه انداز سري شده را از منبع برق جدا مي سازد. در اين هنگام موتور تنها با سيم پيچ اصلي عمل مي کند.

 موتورهای AC سه فاز

 براي کاربردهاي نيازمند به توان بالاتر، از موتورهاي القايي سه فاز AC (يا چند فاز) استفاده مي شود. اين موتورها از اختلاف فاز موجود بين فازهاي تغذيه چند فاز الکتريکي براي ايجاد يک ميدان الکترومغناطيسي دوار درونشان، استفاده مي کنند. اغلب، روتور شامل تعدادي هادي هاي مسي است که در فولاد قرار داده شده اند. از طريق القاي الکترومغناطيسي ميدان مغناطيسي دوار در اين هادي ها القاي جريان مي کند، که در نتيجه منجر به ايجاد يک ميدان مغناطيسي متعادل کننده شده و موجب مي شود که موتور در جهت گردش ميدان به حرکت در آيد. اين نوع از موتور با نام موتور القايي معروف است. براي اينکه اين موتور به حرکت درآيد بايستي همواره موتور با سرعتي کمتر از فرکانس منبع تغذيه اعمالي به موتور، بچرخد چرا که در غير اين صورت ميدان متعادل کنندهاي در روتور ايجاد نخواهد شد. استفاده از اين نوع موتور در کاربردهاي ترکشن نظير لوکوموتيوها، که در آن به موتور ترکشن آسنکرون معروف است، روز به روز در حال افزايش است. به سيم پيچ هاي روتور جريان ميدان جدايي اعمال مي شود تا يک ميدان مغناطيسي پيوسته ايجاد شود، که در موتور سنکرون وجود دارد، موتور به صورت همزمان با ميدان مغناطيسي دوار ناشي از برق AC سه فاز، به گردش در مي آيد. موتورهاي سنکرون را مي توانيم به عنوان مولد جريان هم بکار برد.

سرعت موتور AC در ابتدا به فرکانس تغذيه بستگي دارد و مقدار لغزش، يا اختلاف در سرعت چرخش بين روتور و ميدان استاتور، گشتاور توليدي موتور را تعيين مي کند. تغيير سرعت در اين نوع از موتورها را ميتوان با داشتن دسته سيم پيچ ها يا قطب هايي در موتور که با روشن و خاموش کردنشان سرعت ميدان دوار مغناطيسي تغيير مي کند، ممکن ساخت. به هر حال با پيشرفت الکترونيک قدرت مي توانيم با تغيير دادن فرکانس منبع تغذيه، کنترل يکنواخت تري بر روي سرعت موتورها داشته باشيم.

 موتورهای پله ای

 نوع ديگري از موتورهاي الکتريکي موتور پله اي است، که در آن يک روتور دروني، شامل آهنرباهاي دائمي توسط يک دسته از آهنرباهاي خارجي که به صورت الکترونيکي روشن و خاموش مي شوند ، کنترل مي شود. يک موتور پله اي ترکيبي از يک موتور الکتريکي DC و يک سلونوييد است. موتورهاي پله اي ساده توسط بخشي از يک سيستم دنده اي در حالت هاي موقعيتي معيني قرار مي گيرند، اما موتورهاي پله اي نسبتا کنترل شده، مي توانند بسيار آرام بچرخند. موتورهاي پله اي کنترل شده با کامپيوتر يکي از فرمهاي سيستم هاي تنظيم موقعيت است، بويژه وقتي که بخشي از يک سيستم ديجيتال داراي کنترل فرمان يار باشند.

 موتورهای خطی

 يک موتور خطي اساساً يک موتور الکتريکي است که از حالت دوار در آمده تا بجاي اينکه يک گشتاور (چرخش) گردشي توليد کند، يک نيروي خطي توسط ايجاد يک ميدان الکترومغناطيسي سيار در طولش، بوجود آورد. موتورهاي خطي اغلب موتورهاي القايي يا پله اي اند. مي توانيد يک موتور خطي را در يک قطار سريع السير ماگليو مشاهده کنيد که در آن قطار روي زمين پرواز مي کند.

سوئیچ شهری

سوئیچ شهری

سوییچهای قدیمی بصورت آنالوگ بودند ، بدین صورت که برقراری ارتباط بصورت دیکد کردن انجام می شود .
وسیله ای که عملیات دیکد را انجام می داد Selector نام داشت این کار توام با سر و صدای زیاد انجام می شد و حجم بالای دستگاهها نیز از دیگر اشکالات به شمار می رفت ، اکنون دیگر این سیستمها اکثرا به دیجیتال تبدیل شده اند .
در سالن دستگاه یا همان قسمت اصلی سوییچ ، تعداد زیادی کمد وجود دارد که در اصطلاح به آنها راک گفته می شود .
هر راک از 12 قسمت تشکیل شده است که به هریک از این قسمتها ماژول گفته می شود ، در واقع به مجموعه ای از Slot ها یا شیارهای نصب کارت ماژول یا شلف گویند .
راکها نیز به چند نوع تقسیم بندی می گردند :
1) راک تغذیه
2)کنترلی اصلی خود سوییچ
3)راک یدک کنترل خدمات مرکز
4)راک مشترکین مرکز
وظایف یک مرکزسوییچ ارتباط وشارژینگ می باشد .

مرکز سوییچ شهری :

تعریف :
محلی که یک مشترک به محض برداشتن گوشی به آن وصل شده و می تواند یک مشترک را در هر زمان دلخواه سرویس دهی کند مرکز سوییچ شهری ( Local Exchange ) نام دارد .

 
در هر شهر معمولا چند مرکز سوییچ با پیش شماره متفاوت ( رقم اول و دوم شماره تلفن ) وجود دارد ، که هر مرکز با مراکز دیگر در ارتباط است، علاوه بر این همان مرکز سوییچ با مرکزی بنام PCیا مرکز راه دور هم مرتبط می باشد .
مرکز مایکروویو مرکزی است که ارتباط ماهواره ای را برای ما تامین می کند .
مرکزی بنام ISC(International Switch Center) ارتباط بین الملل را برقرار می سازد  .

متن کامل مقاله را در ادامه مطلب مطالعه فرمایید:

ادامه نوشته

دانلود حزوه بررسی سیستم های قدرت 2

دانلود جزوه بررسی سیستم های قدرت 2 به زبان فارسی در 7 فصل و 14 بخش

این جزوه تمامی سرفصل های اموزشی درس بررسی سیستمهای قدرت 2 را پوشش میدهد.

جزوه به صورت تایپ شده میباشد که میتوانید از طریق لینک های زیر ان را دریافت نمایید:

دانلود حزوه بررسی سیستم های قدرت 2

http://www.4shared.com/file/222756290/d6111f1/Chapter1-SymmetricalFaults.html

http://www.4shared.com/file/222756164/8fd2777e/Chapter2-Continue1.html

http://www.4shared.com/file/222756138/fb13cf10/Chapter2-Continue2.html

http://www.4shared.com/file/222756117/599ab003/Chapter2-Continue3.html

http://www.4shared.com/file/222756094/9880186/Chapter2-SymmetricalComponents.html

http://www.4shared.com/file/222756293/9468404b/Chapter3-UnsymmetricalFaults.html

http://www.4shared.com/file/222756287/8a1eb513/Chapter4-Continue.html

http://www.4shared.com/file/222756285/6410d43f/Chapter4-Stability.html

http://www.4shared.com/file/222756283/8d73710a/Chapter5-ActivePowerFrequencyC.html

http://www.4shared.com/file/222756273/aeb6dc5/Chapter6-ReactivePowerVoltageC.html

http://www.4shared.com/file/222756227/70f15d99/Chapter7-1-PowerSystemStabilit.html

http://www.4shared.com/file/222756252/4fda3fd1/Chapter7-2-PowerSystemStabilit.html

http://www.4shared.com/file/222756200/dca3aab8/Chapter7-3-PowerSystemStabilit.html

http://www.4shared.com/file/222756182/f832ffc5/Chapter7-4-PowerSystemStabilit.html

طراحی تاسیسات الکتریکی مطابق استاندارد

طراحی تاسیسات الکتریکی مطابق استاندارد

         

         با توجه به گستردگی که در رشته های مهندسی برق وجود دارد وجود استانداردها در طراحی های تاسیسات الکتریکی بسیار حیاتی می باشند. لذا بسیاری از شرکت ها و مراکز تحقیقاتی استانداردهایی را به بازار عرضه کرده اند که موجب بهبود طراحی ها و کاهش خسارات احتمالی شده است. یکی از این استانداردها نشریه ای معروف به نشریه ۱۱۰ می باشد که توسط معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی در خصوص مشخصات فنی عمومی و اجرایی تاسیسات برقی کارهای ساختمانی در ۲ قسمت ارائه شده است که لینک دانلود فایل ها همراه با توضیحات در زیر ارائه شده است:

* نشریه ۱۱۰ برق جلد اول با موضوع تاسیسات برقی فشار ضعیف و فشارمتوسط:


فهرست مطالب : ۱- لوله کشی برق ۲- سیم کشی برق ۳- کلید و پریز ۴- چراغهای روشنایی
۵- تابلوهای فشار ضعیف ۶- تابلوهای فشار متوسط ۷- کابلهای فشار ضعیف
۸-کابلهای فشار متوسط ۹-مولدهای برق ۱۰- ترانسفورماتورهای قدرت فشار متوسط
۱۱- خازنهای صنعتی ۱۲-منابع تغذیه جریان مستقیم یا یکسوساز ۱۳- وسایل شبکه
۱۴- سیستم حفاظت در برابر آذرخش یا برقگیر حفاظتی ۱۵- سیستم اتصال زمین

دانلود نشریه ۱۱۰ جلد اول

* نشریه ۱۱۰ برق جلد دوم با موضوع تاسیسات برقی جریان ضعیف:


فهرست مطالب:
۱- سیم ها و کابل های فرکانس پایین (تلفن) ۲- وسایل ارتباطی ۳- سیستمهای دربازکن و فراخوان ۴- سیستم TV 5- سیستم حفاظتی ۶- سیستم ساعت مرکزی ۷- سیستم صوتی ۸-سیستم بدون وقفهUPS

دانلود نشریه ۱۱۰ جلد دوم

پرسش وپاسخ مهندسی برق

منظور از افت ولتاژ در شبکه ها چیست ؟

می دانیم که هرگاه در یک مدار از مقاومت جریان بگذرد در دو سر آن ولتاژی ایجاد می شود که مطابق قانون اهم از حاصل ضرب میزان جریان عبوری از مقاومت در مقدار مقاومت بدست می آید . در شبکه ها علاوه بر مصرف کننده ها که به نوعی مقاومت بحساب می آیند مقاومتهای ناخواسته دیگری هم وجود دارند که سبب کاهش ولتاژ دو سر بار می شوند . مهمترین این مقاومتها همان مقاومتهای سیمهای حامل جریان است . مقاومت سیمها با سطح مقطع آنها نسبت معکوس و با طول آنها نسبت مستقیم دارد به عبارت دیگر با افزایش طول یا کاهش سطح مقطع یا هردو میزان مقاومت سیمها زیاد می شود که همین موضع افت ولتاژ را زیاد می کند .

 

درصورت افزایش افت ولتاژ چه تاثیری در کارکرد مدار و شبکه ایجاد می شود ؟

ولتاژی که به دو سر مصرف کننده می رسد همان ولتاژ خط است که افت ولتاژ از آن کم شده . هرچقدر افت ولتاژ بیشتر باشد ولتاژی که مصرف کننده می رسد کمتر خواهد بود . برخی دستگاهها در برابر کاهش ولتاژ کار زیاد حساس نیستند . مانند تلویزون یا سایر دستگاهها الکترونیکی . زیرا این دستگاهها در داخل مجهز به مدارات تثبیت کننده ولتاژ هستند که به آن رگولاتور می گویند . اما برخی دیگر به کاهش ولتاژ بسیار حساسند . مثلا موتور ها یه لامپها که نقطه کارشان تغییر می کند و همین امر در راندمان دستگاه تاثیر مستقیم می گذارد . بنابراین در طراحی شبکه باید افت ولتاژ مورد نظر قرار بگیرد .

 

آیا می توان افت ولتاژ را صفر کرد ؟

در مدارات صفر کردن افت ولتاژ در صورتی ممکن است که مقاومت سیمها را صفر کنیم که این موضوع از نظر عملی امکان پذیر نیست . اما می توان مقدار آن را تا حد مجاز کاهش داد .

 

منظور از حد مجاز افت ولتاژ چیست ؟

در طراحی دستگاهها مقداری تلورانس برای تغییر ولتاژ بصورت مجاز در نظر می گیرند به این معنی که اگر ولتاژ در این محدوده مجاز تغییر کند دستگاه دچار اختلال نشود . از همین موضوع می توان به منظور تعیین درصد مجاز افت ولتاژ کمک گرفت . در شبکه های بطور کلی مقدار مجاز را 5 درصد ولتاژ کل مدار در ابتدای خط در نظر می گیرند که از این مقدار نیم درصد مربوط به ادارات برق است که نباید بیشتر از این مقدار را افت داشته باشند . یک ونیم درصد در مصارف روشنایی و سه درصد برای مصارف موتوری در نظر می گیرند

تعیین میزان روشنایی:

· 20 تا 30 وات بر متر مربع برای مسکونی

· 10 تا 15 وات بر متر مربع برای زیرزمین – انباری

· تا 10 وات بر متر مربع برای حیاط

مقادیر فوق برای استفاده از لامپهای رشته دار معتبر هستند و در مورد لامپهای فلور سنت بعلت راندمان نوری بالا تر 25/0 مقادیر بالا کافیست. تعداد انشعابهای رو شنایی برای هر50 متر مربع بنا یک انشعاب رو شنایی بکار می رود. در اتاقهای نشیمن و غذا خوری معمولا" از لوستر استفاده می شود که لو سترها در مرکزاتاق و بقیه چراغها را طوری قرار می دهند که نور یکنواختی بدست آید. در مواردیکه اتاق یک درب داشته باشد کلید را نزدیک درب ودر صورتیکه دو درب داشته باشد ,از دو کلید نزدیک دو درب استفاده می شود . در راه پله ها و راه روها از کلید تبدیل استفاده می کنند.کلید را در 110 سانتیمتری از کف تمام شده نصب می کنند. کلید باید طوری نصب گرددکه با باز کردن درب در دسترس بوده و بدون وارد شدن در اتاق در دسترس شما باشد.هیچ نقطه ای از دیوارهای اتاق از 2 تا 3متر از نزدیکترین پریز فاصله نداشته باشد.علاوه بر نکات و مطالب گفته شده روشهایی برای محاسبات روشنایی وجود دارد . روش لومن با استفاده از شاخص فضا و روش لومن با استفاده از تقسیم ناحیه ای وهمچنین روشنایی معابر با استفاده از ترسیم نمودارهای ایزوکاندلا.روش استفاده شده در اینجا روش لومن با استفاده از شاخص فضا می باشد که با تغییراتی اندک شرح داده می شود .و جداول مربوطه در ادامه می آید. برای روشن شدن جدول بهتر است با اصطلاحات زیر آشنا شویم.

شار نوری(شدت نور) : مقدار کل نوری را که در تمام جهات از یک منبع نور در هر ثانیه در فضا پخش شود شدت نور گویند و آن را با O نمایش می دهندو واحد آن لومن می باشد .

شدت روشنایی: نسبت مقدار شار نوری که بطور عمودی به سطح مورد نظر می تابد شدت روشنایی گویند وبا E نمایش می دهند و واحد آن لوکس می با شد.

شدت روشنایی مربوط به هر مکان را با جداول مربوطه استخراج می کنند. طریقه محاسبه به این شکل می باشد که ضریب انعکاس سقف- دیوار - کف به ترتیب80% - 50% - 30% که البته برای رنگ روشن می باشد.

همه چیز در مورد خازن ها

خازن ها انرژی الکتریکی را نگهداری می کنند و به همراه مقاومت ها ، در مدارات تایمینگ استفاده می شوند . همچنین از خازن ها برای صاف کردن سطح تغییرات ولتاژ مستقیم استفاده می شود

خازن

خازن ها انرژی الکتریکی را نگهداری می کنند و به همراه مقاومت ها ، در مدارات تایمینگ استفاده می شوند . همچنین از خازن ها برای صاف کردن سطح تغییرات ولتاژ مستقیم استفاده می شود . از خازن ها در مدارات بعنوان فیلتر هم استفاده می شود . زیرا خازن ها به راحتی سیگنالهای غیر مستقیم AC را عبور می دهند ولی مانع عبور سیگنالهای مستقیم DC  می شوند .

ظرفیت :

ظرفیت معیاری برای اندازه گیری توانائی نگهداری انرژی الکتریکی است . ظرفیت زیاد بدین معنی است که خازن قادر به نگهداری انرژی الکتریکی بیشتری است . واحد اندازه گیری ظرفیت فاراد است . 1 فاراد واحد بزرگی است و مشخص کننده ظرفیت بالا می باشد . بنابراین استفاده  از واحدهای کوچکتر نیز در خازنها مرسوم است . میکروفاراد µF  ، نانوفاراد nF  و پیکوفاراد pF  واحدهای کوچکتر فاراد هستند .

µ means 10^-6 (millionth), so 1000000µF = 1F

n means 10^-9 (thousand-millionth), so 1000nF = 1µF

p means 10^-12 (million-millionth), so 1000pF = 1nF

انواع مختلفی از خازن ها وجود دارند که میتوان از دو نوع اصلی آنها ، با پلاریته ( قطب دار ) و بدون پلاریته ( بدون قطب ) نام برد .

خازنهای قطب دار :

الف - خازن های الکترولیت

در خازنهای الکترولیت قطب مثبت و منفی بر روی بدنه آنها مشخص شده و بر اساس قطب ها در مدارات مورد استفاده قرار می گیرند . دو نوع طراحی برای شکل این خازن ها وجود دارد . یکی شکل اَکسیل که در این نوع پایه های یکی در طرف راست و دیگری در طرف چپ قرار دارد و دیگری رادیال که در این نوع هر دو پایه خازن در یک طرف آن قرار دارد . در شکل نمونه ای از خازن اکسیل و رادیال نشان داده شده است .

 

  

در خازن های الکترولیت ظرفیت آنها بصورت یک عدد بر روی بدنه شان نوشته شده است . همچنین ولتاژ تحمل خازن ها نیز بر روی بدنه آنها نوشته شده و هنگام انتخاب یک خازن باید این ولتاژ مد نظر قرار گیرد . این خازن ها آسیبی نمی بینند مگر اینکه با هویه داغ شوند .

 

ب - خازن های تانتالیوم

خازن های تانتالیم هم از نوع قطب دار هستند و مانند خازنهای الکترولیت معمولاً ولتاژ کمی دارند . این خازن ها معمولاً در سایز های کوچک و البته گران تهیه می شوند و بنابراین یک ظرفیت بالا را  در سایزی کوچک را ارائه می دهند .

در خازنهای تانتالیوم جدید ، ولتاژ و ظرفیت بر روی بدنه آنها نوشته شده ولی در انواع قدیمی از یک نوار رنگی استفاده می شود که مثلا دو خط دارد ( برای دو رقم ) و یک نقطه رنگی برای تعداد صفرها وجود دارد که ظرفیت بر حست میکروفاراد را مشخص می کنند . برای دو رقم اول کدهای استاندارد رنگی استفاده می شود ولی برای تعداد صفرها و محل رنگی ، رنگ خاکستری به معنی × 0.01  و رنگ سفید به معنی × 0.1  است . نوار رنگی سوم نزدیک به انتها ، ولتاژ را مشخص می کند بطوری که  اگر این خط زرد باشد 3/6 ولت ، مشکی 10 ولت ، سبز 16 ولت ، آبی 20 ولت ، خاکستری 25 ولت و سفید 30 ولت را نشان می دهد .

برای مثال رنگهای آبی - خاکستری و نقطه سیاه به معنی 68 میکروفاراد است .

آبی - خاکستری و نقطه سفید  به معنی 8/6 میکروفاراد است .

  

  خازنهای بدون قطب :

خازن های بدون قطب معمولا خازنهای با ظرفیت کم هستند و میتوان آنها را از هر طرف در مدارات مورد استفاده قرار داد . این خازنها در برابر گرما تحمل بیشتری دارند و در ولتاژهای بالاتر مثلا 50 ولت ، 250 ولت و ... عرضه می شوند .  

  پیدا کردن ظرفیت این خازنها کمی مشکل است چون انواع زیادی از این نوع خازنها وجود دارد و سیستم های کد گذاری مختلفی برای آنها وجود دارد . در بسیاری از خازن ها با ظرفیت کم ، ظرفیت بر روی خازن نوشته شده ولی هیچ واحد یا مضربی برای آن چاپ نشده و برای دانستن واحد باید به دانش خودتان رجوع کنید . برای مثال بر 1/0  به معنی 0.1µF یا 100 نانوفاراد است . گاهی اوقات بر روی این خازنها چنین نوشته می شود  ( 4n7  ) به معنی 7/4 نانوفاراد . در خازن های کوچک چنانچه نوشتن بر روی آنها مشکل باشد از شماره های کد دار بر روی خازن ها استفاده می شود . در این موارد عدد اول و دوم را نوشته و سپس به تعداد عدد سوم در مقابل آن صفر قرار دهید تا ظرفیت بر حسب پیکوفاراد بدست اید . بطور مثال اگر بر روی خازنی عدد  102 چاپ شده باشد ، ظرفیت برابر خواهد بود با 1000 پیکوفاراد یا 1 نانوفاراد .

 

کد رنگی خازن ها :

در خازن های پلیستر برای سالهای زیادی از کدهای رنگی بر روی بدنه آنها استفاده می شد . در این کد ها سه رنگ اول ظرفیت را نشان می دهند و رنگ چهارم تولرانس ا نشان می دهد .

برای مثال قهوه ای - مشکی - نارنجی به معنی 10000 پیکوفاراد یا 10 نانوفاراد است .

خازن های پلیستر امروزه به وفور در مدارات الکترونیک مورد استفاده قرار می گیرند . این خازنها در برابر حرارت زیاد معیوب می شوند و بنابراین هنگام لحیمکاری باید به این نکته توجه داشت .

 

 

کد رنگی خازنها
رنگ	شماره
سیاه	0
قهوه ای	1
قرمز	2
نارنجی	3
زرد	4
سبز	5
آبی	6
بنفش	7
خاکستری	8
سفید	9

خازن ها با هر ظرفیتی وجود ندارند . بطور مثال خازن های 22 میکروفاراد یا 47 میکروفاراد وجود دارند ولی خازن های 25 میکروفاراد یا 117 میکروفاراد وجود ندارند .

 

دلیل اینکار چنین است :

فرض کنیم بخواهیم خازن ها را با اختلاف ظرفیت ده تا ده تا بسازیم . مثلاً 10 و 20 و 30 و . . . به همین ترتیب . در ابتدا خوب بنظر می رسد ولی وقتی که به ظرفیت مثلاً 1000 برسیم چه رخ می دهد ؟

مثلاً 1000 و 1010 و 1020 و . . . که در اینصورت اختلاف بین خازن 1000 میکروفاراد با 1010 میکروفاراد بسیار کم است و فرقی با هم ندارند پس این مسئله معقول بنظر نمی رسد .

برای ساختن یک رنج محسوس از ارزش خازن ها ، میتوان برای اندازه ظرفیت از مضارب استاندارد 10 استفاده نمود . مثلاً 7/4 - 47 - 470 و . . .  و یا  2/2 - 220 - 2200 و . . .

 

خازن های متغیر :

در مدارات تیونینگ رادیوئی از این خازن ها استفاده می شود و به همین دلیل به این خازنها گاهی خازن تیونینگ هم اطلاق می شود . ظرفیت این خازن ها خیلی کم و در حدود 100 تا 500 پیکوفاراد است و بدلیل ظرفیت پائین در مدارات تایمینگ مورد استفاده قرار نمی گیرند .

در مدارات تایمینگ از خازن های ثابت استفاده می شود و اگر نیاز باشد دوره تناوب را تغییر دهیم ، این عمل بکمک مقاومت انجام می شود

 

 

 

خازن های تریمر :

  خازن های تریمر خازن های متغییر کوچک و با ظرفیت بسیار پائین هستند . ظرفیت این خازن ها از حدود 1 تا 100 پیکوفاراد ماست و بیشتر در تیونرهای مدارات با فرکانس بالا مورد استفاده قرار می گیرند .

بانک اطلاعات مهندسی برق

پروفيل ولتاژ

يكي از مشكلات قابل توجه در شبكه‌هاي توزيع مسئله نامناسب بودن پروفيل ولتاژ مي‌باشد. تأثير واحدهاي توليد پراكنده بر روي تنظيم ولتاژ مي‌تواند مثبت و يا منفي باشد و اين امر بستگي به سيستم توزيع، مشخصات واحدهاي توليد پراكنده و نيز مكان نصب آن‌ها دارد. از آنجايي كه ولتاژ يكي از مهمترين معيارها از نقطه نظر كيفيت توان در ارائه خدمات توسط شركت‌هاي برق مي‌باشد، بنابراين در سال‌هاي اخير، با حضور واحدهاي توليد پراكنده در شبكه‌هاي توزيع، توجه زيادي به بررسي اثر اين واحدها بر روي ولتاژ صورت گرفته است .

در عمل با بكارگيري واحد توليد پراكنده در پايين يك تنظيم‌گر ولتاژ يا مبدل رنج بار  مجهز به جبرانگر افت خط  ، عمل تنظيم ولتاژ توسط تنظيم‌گر، دچار مشكل خواهد شد. اين كار باعث مي‌شود كه رنج بهره‌برداري از  تولید پراکنده ‌محدود گردد و يا اينكه نياز به يك برنامه كنترل هماهنگي بين مبدل رنج بار و تولید پراکنده باشد.

مسئله مهم ديگر در شبكه‌هاي توزيع، نامتعادلي ولتاژ در آن‌ها مي‌باشد. گرچه ولتاژي كه در شبكه انتقال در ترمينال ژنراتورهاي توليد برق وجود دارد، كاملاً متعادل است، ولي در سطح شبكه‌هاي توزيع، به دليل وجود بارهاي تكفاز و نيز يكسان نبودن امپدانس خطوط توان، ولتاژ به صورت نامتعادل در مي‌آيد. چنانچه نامتعادلي از يك حد استاندارد بالا باشد، در اين صورت علاوه بر افزايش تلفات سيستم، مي‌تواند تأثيرات سوئي را در در بارها داشته باشد. از جمله بارهايي كه نامتعادلي ولتاژ تأثيرات جدي بر روي آن‌ها مي‌گذارد، بارهاي موتوري مي‌باشند. اگرچه در طراحي اين موتورها وجود كمي نامتعادلي ولتاژ پيش‌بيني مي‌گردد، اما چنانچه نامتعادلي از حدي بالاتر رود، باعث ايجاد جريان‌هاي نامتعادل خواهد شد كه سطح نامتعادل آن‌ها چند برابر نامتعادلي ولتاژ مي‌باشد. اين جريان‌هاي نامتعادل سبب گرم شدن بيش از حد سيم‌پيچي‌هاي استاتور و روتور اين موتورها گشته و در نتيجه سبب عملكرد سيستم‌هاي حفاظتي در آن‌ها مي‌گردند. از جمله بارهاي ديگري كه تحت تأثير نامتعادلي ولتاژ قرار مي‌گيرند، سيستم‌هاي درايو سرعت متغير مي‌باشند. نامتعادلي ولتاژ در اين سيستم‌ها سبب بروز مشكلات هارمونيكي مي‌گردد .

استفاده تعداد قابل توجهي از واحدهاي توليد پراكنده تكفاز در شبكه‌هاي توزيع، مي‌تواند روي نامتعادلي ولتاژ تأثير مثبت يا منفي داشته باشد.

کنترل موتور پله ای با کمک نرم افزار LabVIEW و درایورهای کارت PCI

کنترل موتور پله ای با کمک نرم افزار LabVIEW و درایورهای کارت PCI

Control of Stepper Motor by LabVIEW and PCI Card Drivers

چكيده
در این مقاله روش مناسبی جهت کنترل نمودن موتور پله ای از لحاظ تعداد دور، سرعت، جهت چرخش و زمان بندی آن ها ارائه می شود. کنترل موارد مذکور با استفاده از نرم افزار LabVIEW و کارت کنترلر PCI انجام می گیرد. با پیکربندی کارت کنترلر PCI بر روی کامپیوتر و نوشتن برنامه ای مناسب در صفحه ی نمودار بلوکی LabVIEW با استفاده از درایورهای کارت، می توان با دقت بالا و به شکلی مطمئن موتور را تحت کنترل درآورد. در روش پیشنهادی ابتدا فلوچارت کنترل ایجاد می شود و سپس بر اساس آن برنامه نویسی گرافیکی در محیط LabVIEW انجام می گیرد. این روش بسیار یونیورسال است و در آن امکان تغییر دادن نحوه ی کنترل موتور وجود دارد. لذا از این روش می توان برای کنترل موتورهای پله ای به کار رفته در دستگاه های مختلف حرکتی از جمله CNC استفاده نمود.

This paper describes an appropriate method for control of stepper motor from viewpoints of revolution number, velocity, direction of revelution, and their timing. Control of these parameters is performed by LabVIEW software and PCI controller card. The stepper motor can be controlled accurately by configuring the PCI controller card on computer and writing the appropriate program in block diagram of LabVIEW using the card drivers. At the start of this proposed method, the control flowchart is created and then the graphical programming is accomplished in LabVIEW environment according to flowchart control. This method is very universal and is capable to change the configuration of control. Thus, the proposed method can be used for control of stepper motor that used in different machinery such as CNC machines.

متن کامل مقاله را ازلینک زیردانلود نمایید:

دانلود کنید.

پسورد : spow

طراحی و محاسبه تأسیسات الکتریکی یک بیمارستان 60 تختخوابه

طراحی و محاسبه تأسیسات الکتریکی

یک بیمارستان 60 تختخوابه مدرن با زیربنای 7200 متر مربع

پروژه فوق شامل:
1-طراحی و محاسبات روشنایی داخلی و خارجی کلیه فضاها با رعایت استانداردهای موجود
2-طراحی و محاسبات روشنایی فضاهای مختلف اعم از فضاهای رو باز نظیر خیابان ها و تقاطع ها و همچنین فضاهای سربسته نظیر کلیه سالن ها و دفاتر اداری و صنعتی
3-طراحی ومحاسبه اصلاح ضریب قدرت در کل سیستم برق رسانی
4-طراحی و محاسبات سطح مقطع کابل ها و سیم های تغذیه و تابلوهای توزیع و متعلقات اصلی و فرعی
5-محاسبه افت ولتاژ خطوط تغذیه روشنایی در کلیه تاسیسات داخلی و خارجی بیمارستان
6-طراحی :
سیستم آلارم حریق (با انواع سنسورهای مورد نیاز)
سیستم صوتی (پیج، مرکز تلفن، آیفن، آمپلی فایر)
سیستم برق های اضطراری (محلی یا مرکزی)
سیستم ساعت برقی و مادر ساعت
سیستم تصویری (دوربین های ویدیو و فیلمبرداری و...) می باشد.



دانلود

برگرفته از : وبلاگ مهندسی برق قدرت و شبکه های انتقال و توزیع

شبکه هوشمند

Smart grid چیست ؟

Grid به یک شبکه الکتریکی گفته می شود . شبکه ای از خطوط انتقال ، ایستگاه های فرعی ، دستگاه های مبدل ولتاژ و دیگر اجزایی که برق را از نیروگاه به منازل و یا محل کار شما منتقل می کنند . تمامی این اتفاق ها زمانی که دوشاخه را به پریز میزنید و یا کامپیوتر خود را روشن می کنید اتفاق می افتد.

برای مثال شبکه کنونی برق رسانی ایالات متحده ، در 1890 بوجود آمده و با پیشرفت تکنولوژی هر ساله گسترش یافته و تغییر کرده است. امروزه این شبکه از 9200 واحد تولید برق تشکیل یافته که با ظرفیتی بیش از 1 میلیون مگا وات به بیش از 300000 مایل از خطوط انتقال متصل شده اند .

ولی برای توسعه هر چه بیشتر به یک نوع شبکه جدید نیاز داریم ، که پاسخ گوی رشد سریع دنیای دیجیتال و تجهیزات کامپیوتری و تکنولوژی وابسته به آن باشد . شبکه ای که بتواند افزایش پیچیدگی ها و نیاز به برق را در قرن 21 مدیریت کرده و به شکل خودکار عمل کند.

حال سوال اینجاست که یک شبکه در چه صورت هوشمند (smart) خواهد بود؟

به طور خلاصه تکنولوژی دیجیتال که امکان ارتباط دو طرفه را بین تولید کننده های برق و مشتریان و در طول خطوط انتقال مهیا می سازد همان چیزی است که یک شبکه را هوشمند می سازد.همچون دنیای اینترنت ، شبکه های هوشمند برق نیز از کنترلر ها ، کامپیوتر ها ، اتوماسیون و تکنولوژی ها و تجهیزاتی که با یکدیگر کار میکنند تشکیل یافته است . ولی در این مورد این تکنولوژی ها همراه با شبکه فعالیت خواهند کرد تا به تغییرات سریع تقاضای برق ما پاسخ دهند .

 

یک شبکه هوشمند چه کاری انجام میدهد؟

شبکه هوشمند یک فرصت بی نظیر را به صنعت برق برای ورود به سطح جدیدی از قابلیت اطمینان ، دسترسی و بازدهی می دهد که به سلامت محیط و اقتصاد ما کمک خواهد کرد . در دوره گذار به این شبکه هوشمند جدید ، اجرای تست ها ، توسعه تکنولوژی ، آموزش مشتریان ، رشد و توسعه استاندارد ها و قوانین و به اشتراک گذاشتن اطلاعات میان پروژه های مختلف حیاتی است تا مطمئن شویم مزایایی که برای این شبکه هوشمند در نظر گرفته ایم به واقعیت می پیوندند. مزایای استفاده از شبکه هوشمند عبارتند از:

• انتقال کارامد تر برق
• بازسازی سریعتر اختلالات ایجاد شده در خطوط برق
• کاهش هزینه های اجرایی و مدیریتی واحد های تولیدی و البته هزینه های پایین تر برق برای مشتریان
• کاهش تقاضای برق در ساعات اوج مصرف که به نوبه خود به کاهش هزینه های مصرفی منجر می شود
• افزایش یکپارچگی سیستم های تولید انرژی تجدید پذیر در مقیاس بالا
• افزایش امنیت

 

امروزه یک قطعی جریان برق مثلا یک خاموشی می تواند دمینو وار ، مجموعه ای از خرابی ها را در پی داشته باشد . مثلا سیستم بانکی ، ارتباطات ، حمل و نقل و سیستم های امنیتی را به چالش بکشد. یک شبکه هوشمند تر قابلیت انعطاف را به سیستم برق ما داده و آن را برای مواجهه بهتر در شرایط اضطراری نظیر طوفان های شدید ، زلزله ها و ... آماده می سازد. به دلیل ویژگی فعل و انفعالی دو طرفه ، شبکه هوشمند ، وصل مجدد جریان را وقتی که تجهیزات خراب شده اند و یا توقفی پیش آمده به صورت خودکار ممکن می سازد. این مسأله توقف ها و اثرات ناشی از آن را به حد اقل می رسانند .

وقتی که قطع برق اتفاق می افتد ، تکنولوژی های شبکه هوشمند این قطعی ها را شناسایی و مجزا می کنند ، پیش از آنکه خاموشی در مقیاس بزرگ رخ دهد . تکنولوژی های جدید همچنین اطمینان می دهند که سیستم بازیابی برق جریان برق رسانی را به سرعت و به صورت استراتژیک از طریق مسیر یابی اضطراری به طور مثال ابتدا به سیستم های اضطراری ادامه می دهند. به علاوه ، می تواند به شکل بهتری از ژنراتور های برق خانگی موقعی که برق سراسری در دسترس نیست بهره ببرد. با ترکیب این منابع توزیع شده تولید برق ، شبکه هوشمند می تواند مراکز درمانی ، مراکز پلیس ، چراغ های راهنمایی ، سیستم تلفن را در شرایط اضطراری فعال نگه دارد.

شبکه هوشمند ، تنها مختص واحد های تولید برق و تکنولوژی آن ها نیست . بلکه اطلاعات و ابزاری را در اختیار شما می گذارد تا انتخاب هایی را در مورد نحوه مصرف خود داشته باشید . همان طور که شما فعالیت های بانکی خود را از منزل انجام می دهید ، تصور کنید که بتوانید به طریقی ساده تر برق خود را مدیریت کنید . یک شبکه هوشمند سطح بینظیری از مشارکت مصرف کننده را ممکن می سازد.

برای مثال دیگر نیازی نخواهد بود که منتظر قبض برق خود بمانید ؛ با یک شبکه هوشمند تر شما خواهید توانست نظارتی روشن و بهنگام بر مصرف خود داشته باشید. که این به شما اجازه میدهد به عنوان مثال در ساعاتی که برق پرمصرف تر و گران تر است مصرف خود را پایین بیاورید.

شبکه هوشمند از میلیون ها قطعه کنترلی ، کامپیوترها ، خطوط نیرو و تجهیزات و تکنولوژی های جدید تشکیل خواهد شد . و مطمئنا نصب ، تست و راه اندازی این تجهیزات زمان خواهد برد ولی آنچه که روشن است تغییراتی را به زندگی ما خواهد داد همان گونه که دنیای اینترنت ،زندگی ، کار ، بازی و آموزش ما را تغییر داد .

ترجمه اختصاصی از : PHQ ACADEMY

دانلود مقالات مهندسی برق

دانلود مقالات مهندسی برق

روش جدید محاسبه ظرفیت خازنی پراکنده سیم‌پیچ مولد تراکم شار مغناطیسی با چند حلقه متشکل از چندین رشته سیم هادی تک‌لایه با چیدمان دایره‌

دانلود

طراحی و شبیه‌سازی سیستم مخابراتی زیرسطحی با برد کوتاه و ارائه مدلی جدید برای کانال آکوستیکی چندمسیره کم‌عمق در خلیج‌فارس

دانلود

ترکیب قاب‌بندی کلیدی و پویانمایی چهره مبتنی بر نمایش

دانلود

برنامه‌ریزی بازار محور توسعه شبکه انتقال بر مبنای درصد مازاد مشتریان

دانلود

پیاده‌سازی 24 قطاعی استراتژی کنترل مستقیم گشتاور در مبدل‌های چندسطحی

دانلود

طراحی، شبیه‌سازی و ارزیابی پروتکل وفقی امن مبتنی بر الگوی چند‌مسیریابی در شبکه بی‌سیم سیار

دانلود

آشکارسازی استرس با استفاده از سیگنال دمای میانگین ناحیه دور چشم

دانلود

مبدل های نوری جريان در سيستم های قدرت

مبدل هاي نوري جريان در سيستم هاي قدرت

چكيده: براي سنجش جريان تأسيسات فشار قوي و خطوط انتقال نيرو، مي توان از مبدل هاي نوري جريان استفاده نمود. اين مبدل ها بر اساس اصول و قوانين فيزيكي عمل مي نمايند و به عنوان جايگزين CT هاي معمولي مطرح گرديده اند. در اين مقاله اصول عملكردي مبدل هايي كه بر اساس قانون فاراده عمل مي كنند، مورد بررسي قرار گرفته است. همچنين برخي از انواع مختلف چنين مبدل هايي معرفي شده اند و ويژگي هاي عملكردي آنها در مقايسه با ترانسفورماتورهاي جريان معمولي مورد ارزيابي قرار گرفته است.
1- مقدمه
در چند سال اخير پيشرفت فن آوري نوري بسيار چشمگير بوده است، به طوري كه اين فن آوري در رشته هاي مختلف علوم و مهندسي وارد گرديده است. مهندسي برق از اين قاعده مستثني نبوده و امروزه در سطح جهان به خوبي از دستاوردهاي اين فن آوري در صنعت برق استفاده مي شود، به گونه اي كه بسياري از ادوات ساخته شده مراحل تحقيقاتي خود را پشت سر گذارده و به مرحله كاربرد صنعتي رسيده اند. در ميان كاربردهاي مختلف، مي توان به استفاده از اين فن آوري در اندازه گيري، تعيين منطقه بروز خطا در سيستم هاي برقي و ايجاد ارتباطات و مخابرات در شبكه برق اشاره نمود. اين مقاله به بررسي روش هاي مختلف اندازه گيري جريان به طريقۀ نوري در سيستم هاي فشار قوي و ذكر اصول عملكرد هر روش مي پردازد.
فن آوري نوري براي اندازه گيري جريان سيستم هاي فشار قوي، براي اولين بار در اواخر دهۀ 1960 به كار گرفته شده و از آن زمان تاكنون پس از سپري مراحل تحقيقاتي به كاربرد عملي رسيده است. ذكر اين نكته الزامي است كه تمامي روش هاي اندازه گيري جريان الزاماً بر مبناي تغيير سطح جريان با اصول ترانسفورماتوري نمي باشند و در برخي از ادوات نوري اندازه گيري جريان يا OCT ها از روش هاي ديگري استفاده مي شود. اين ادوات نوري – الكتريكي تنوع فراواني دارند. اشكال (الف و ب) قسمت هاي عمدۀ سيستم OCT را نشان مي دهد. همانطور كه ملاحظه مي شود، تغيير در هر يك از اجزاي سيستم منجر به ايجاد يك سيستم جديد مي گردد. مثلاً حسگر  مي تواند نوري يا الكترونيكي باشد، قسمت مرتبط با ولتاژ زياد مي تواند فعال يا غير فعال  باشد، مقره ها و عايق ها مي توانند از جنس سراميك يا پليمر انتخاب شوند و نيز OCT مي تواند بر روي مقره نصب يا از آن آويزان باشد، به هر صورت در بيشتر اين حالات و شرايط، كميت اندازه گيري شده با استفاده از فيبرهاي نوري انتقال مي يابد. تنوع در نحوۀ انتقال سيگنال ها و كدگذاري آنها نيز وجود دارد. سيگنال سنجيده شده مي تواند به يك رله، ثبات يا ... اعمال شود.

متن کامل مقاله را ازلینک زیر دریافت نمایید:

دانلود کنید

پسورد : www.mechanicspa.mihanblog.com

دوره آموزشی منابع تغذيه تنظيم شده

اضافه ولتاژهای موقت

اضافه ولتاژهای موقت معمولاً در پی تغيير شکل شبکه ظاهر می شود . افزايش ولتاژ شبکه و تجاوز فرکانس آن از مقدار اسمی فرکانس شبکه است.

علل کلی اضافه ولتاژهای موقت

١. قطع و وصل خطوط
٢. بروز عيب ( قطع فازها ، اتصال زمين ، اتصال کوتاه و... )
٣. تغيير و قطع و وصل بارهای سنگين اکتيو و رأکتيو
۴. قطع و وصل ترانسفورماتورها
۵. قطع و وصل خازن ها
۶. قطع و وصل رأکتورها
٧. مانور غلط در شبکه
٨. تنظيم نادرست دستگاه کنترل ولتاژ درژنراتورها (AVR)
٩. تنظيم نادرست دستگاه کنترل ولتاژ در ترانسفورماتورها
١٠ . بروز رزونانس و فرورزونانس در شبکه
١١ . بروز نوسانات ( Power Swing )

• شکل موج های اضافه ولتاژ قطع و وصل

موج های اضافه ولتاژهای قطع و وصل با توجه به شرايط قطع و وصل کليد ها ، رژيم گذرای حاصل در مدت قطع يا وصل آنها به مدت چند ميلی ثانيه ، از محل نصب کليد به سمت دو طرف آن در طول شبکه انتشار می يابد .

دامنه موج های اضافه ولتاژ قطع و وصل به مشخصات شبکه ، مشخصات کليد و نوع دستگاه های مورد قطع و وصل بستگی دارد

( الف )شکل موج نا منظم ( ب ) شکل موج يک جهتی ( ج ) شکل موج نوسانی

نتيجه : برای جلوگيری از اعمال ولتاژ کم يا زياد و غير سينوسی به دستگاه و تجهيزات خط توليد که فاقد استاندارد است از منابع تغذيه تنظيم شده استفاده می شود. در اين صورت تجهيزات قدرت و کنترلی آسيب نديده و برق مطمئن سبب افزايش عمر مفيد تجهيزات خط توليد و کيفيت محصولات توليد شده می باشد.

متن کامل اموزش را درلینک زیر مطالعه فرمایید:

دوره آموزشی منابع تغذيه تنظيم شده

تابلو برق

انواع تابلوهای برق

تابلو برق چيست؟

تابلو برق عبارت است از فضايي که تجهيزات برقی در آن نصب می شوند.در تعريف تابلو برق لزومی ندارد آنرا حتمأ يک فضای بسته فلزی بدانيم بلکه فضای بسته فلزی، نوعی از تابلو محسوب می شود. مشکلات ناشی از نصب تجهيزات و خطرات ناشی از عوامل محيطی و پديده هايي مانند اتصال کوتاه که در تجهيزات الکتريکی روی می داد و در دسترس بودن تمام قسمتهای برقدار از سوی اپراتور، سازندگان را بر آن داشت تا ايمنی بيشتری را تامين کنند، از اين رو تابلو برق به شکل محفظه بسته طراحی شد تا تجهيزات داخل آن غير قابل دسترس باشند.

انواع تابلو برق از لحاظ ساختار :

تابلوهای Metal Enclosed : تابلوهايي به شکل محفظه تمام بسته فلزی که تمام تجهيزات الکتريکی اعم از کليدها، ترانسهای جريان و ولتاژ، لوازم اندازه گيری، شينه ها و ... در داخل آن نصب می شود.این تابلو برق ها به دو دسته تقسیم می شوند:

1- تابلو برق های Metal Clad: اين نوع تابلو برق ها نوعي از تابلوهای Metal Enclosed هستند که در آنها، محفظه های مختلف از يکديگر جدا شده اند. اين امر باعث می شود تا اگر خطايي در يکی از محفظه ها روی دهد، اين خطا به محفظه های ديگر انتقال پيدا نکند و ساير محفظه ها نيز تحت تأثير آن آسيب نديده و محفوظ می مانند.
يک تابلو برق Metal Clad به چهار بخش تقسيم می شود :

- محفظه باسبار
- محفظه سر کابل
- محفظه LV (کنترل) که تجهيزات اندازه گيری، حفاظتی و کنترلی در آن قرار می گيرند.
- محفظه کليد

2- تابلو برق های Compartment Type: اين نوع تابلو برق ها نوعي از تابلوهای Metal Enclose هستند که در آنها، محفظه های مختلف از يکديگر جدا نشده اند.

در طراحی يک تابلو برق بايد موارد زير در نظر گرفته شود :

- شرايط محيطی (جهت بهره برداری)
- شرايط لازم برای نصب
- شرايط حفاظتی

انواع تابلو برق از لحاظ محل نصب :

- داخلی (Indoor) : تابلو برق در فضای بسته مانند داخل سالن يا سوله نصب می شود.
- فضای باز (Outdoor) : تابلو برق در فضای باز نصب می شود.

تقسیم بندی تابلو برق ها :

1-تابلو برق های فیکس (Fix) :

-تابلو برق های ایستاده چند منظوره(Multi Purpose):این تابلو برق ها بصورت ایستاده قرار میگیرند و تابلو برق های چند منظوره می باشند وداخل انها می توان تجهیزات کنترل-قدرت-پنوماتیکی و...نصب کرد.
-تابلوبرق های دیواری(Wall Mounting):این تابلو برق ها به دو دسته تابلو برق های روکار(On Surface)و تابلو برق های توکار (Flush Mounting)تقسیم میشوند.
-تابلو برق های (Rack):تابلو برق هایی هستند که حالت قفسه قفسه دارند و محفظه های اندازه گیری-الکترونیکی-کنترل ومخابراتی و... روی انها نصب می شود.

*تابلو برق های Swing نوعی از تابلو برق های Rack هستند که دارای در متحرک می باشد و مزیت ان این است که پشت تجهیزات ان قابل رویت است و دسترسی به پشت تجهیزات فراهم است این مدل بسیار گران است و درب ان هم شیشه ای است.

2-تابلو برق های کشویی (Withdraw able):

-تابلو برق های کنترل موتورها(Motor Control Center(MCC)):این تابلو برق ها بصورت کشویی ساخته می شود و برای کنترل موتورها ساخته می شود .این تابلوبرق ها بخاطر مزیت تابلو برق های کشویی بسیارگران هستند.
-تابلو برق های مرکز قدرت(Power Center):این تابلوبرق ها برای تغذیه تابلوهای MCC استفاده میشوند و یک تابلوبرق توزیع است و میتواند چند تا تابلوی MCC را تغذیه کند در این تابلو برق ها کلیدها بیشتر از نوع هوایی هستندوبعد از پست اصلی استفاده می شوند.

*تابلو برق های مدولار:نوع پیشرفته تابلوبرق های فیکس ایستاده است. هر فیدر به شکل یک مدول در تابلو برق نصب شده وبه وسیله یک صفحه فلزی از فیدر بالایی وفیدر پایینی خود جدا می شوند و از لحاظ دسترسی به سر کابل به دو نوع کلی تقسیم می شوند:

-دسترسی از پشت

-دسترسی از جلو :در این حالت معمولا" در کنار درب اصلی تابلو برق درب کوچکی به نام درب کناری تعبیه شده و اتصالات کابل ها به فیدرها از طریق این درب انجام میشود این نوع سلولها را از لحاظ محل ورود سر کابل های ورودی وخروجی میتوان به ورود از بالا و ورود از پایین تقسیم نمود.

*انواع تابلوبرق ها از لحاظ ايستايي :

ايستاده(Self Standing / Free Standing) :تابلو برق حالت خود ايستا دارد ( نياز به مهار آن توسط سازه ی ديگری نيست و يا به ديگری تکيه ندارد.)
ديواری (Wall Mounted) : تابلو برق هايي که روی ديوار نصب می شوند.
اين تابلو برق ها اگر روی سطح ديوار نصب شوند، روکار، Surface Mounted و اگر داخل ديوار جاسازی شوند، توکار، Flush Mounted يا Recessed Mounted ناميده می شوند.

انواع تابلوبرق ها از لحاظ سطح ولتاژ :

تابلوبرق ها از لحاظ سطح ولتاژ به دو دسته تقسيم می شوند:
تابلو برق هاي فشار ضعيف(LV) تا 1000V
تابلو برق هاي فشار متوسط (MV) از 1000V تا 36000V

تابلو برق های فشار ضعيف :
تابلو برق هاي فشار ضعيف در سطح ولتاژ کمتر از 1000V قرار دارند.
مطابق IEC60439-1 تابلوبرق فشار ضعيف ترکيبی است از يک يا چند وسيله قطع و وصل (Switching Device)فشار ضعيف همراه با تجهيزات کنترلی، اندازه گيری، نشانگر، حفاظتی، تنظيم کننده و ... مربوط به خود که نحوی کامل نصب و سوار شده و کليه Interconnection ها و اتصالات الکتريکی و مکانيکی داخلي و قطعات ساختمانی را شامل گردد.ولتاژ نامی تابلو برق های فشار ضعيف معمولأ تا 690V و ولتاژ سرويس تا 400V می باشند.

تابلو برق های فشار ضعيف معمولأ در دو نوع زير ساخته می شوند :

تابلو برق ايستاده (Fix) ثابت
تابلو برق ايستاده (Withdraw able) کشويي

تابلو برق های فشار متوسط :

تابلو برق های فشار متوسط در سطح ولتاژ بين 1000V تا 36000V قرار دارند.
اجزای اصلی يک تابلو برق فشار متوسط شامل بدنه، کليد (دژنکتور) و يا کنتاکتور فشار متوسط، رله، باسبار، ترانفورماتور ولتاژ و جريان، لوازم اندازه گيری و تجهيزات کنترلی می باشد.

تابلو برق های فشار متوسط به دو دسته کلی تقسيم می شوند:

تابلو برق های فشار متوسط ثابت(Fix)
تابلو برق های فشار متوسط کشويي (Withdraw able)

دوره آموزشی منابع تغذيه تنظيم شده ups&inverter&battery&charger

سلام
دراین تاپیک دوره اموزشی UPS&INVERTER&BATTERY&CHARGER طبق اصول ومراجع اموزشی جناب اقای مهندس محمد حیدری از اساتید ارزشمند صنعت برق برگزار میگردد.
توان فنی وتسلط بنده که نگاهی نصف ونیمه به مباحث مهندسی برق داشته ام وتجربه کار درنیروگاهها کمتر از ان است که به تنهایی از عهده امرخطیری چون اموزش بربیایم.
لذا از تمامی دوستان وعلاقمندان درخواست میگردد دراین تاپیک حضور موثر ویاری دهنده ای داشته باشند وضمن اموختن به من ایرادات کاررا نیز متذکر شوند.
تجهیزاتی که قصد معرفی وتشریح عملکرد انهارا داریم جزو حساسترین وتاثیرگذارترین تجهیزات درسیستمهای قدرت میباشند که به مرور به معرفی اجزا،عملکرد وکاربرد انها خواهیم پرداخت.
هرگونه سوال انتقاد پیشنهاد سازنده شما عزیزان را به دیده منت پذیراییم.
سیر تاپیک از مسایل ابتدایی اغاز خواهد شد وبه مرور مطالب تکمیل خواهد گردید(مطالب را تایپ میکنم پس لطفا کمی حوصله به خرج دهید)
منتظر همکاری سازنده شما عزیزان دراین زمینه میباشیم.
موفق باشیم

نمونه ای از پست های اموزشی :

۱- پارامترهای مهم و مؤثر در کیفیت برق و عوامل آن

تغييرات کوتاه مدت ولتاژ

تغييرات کوتاه مدت ولتاژ به هرگونه انحراف در مقدار مؤثر ولتاژ در فرکانس نامی اطلاق می گردد، که برای مدت يک دقيقه يا کمتر از يک دقيقه باشد.
تغييرات کوتاه مدت ولتاژ می تواند به سه صورت زير رخ دهد :
١. برآمدگی ولتاژ
٢. افتادگی ولتاژ
٣. از دست رفتن ولتاژ ( قطعی کوتاه مدت )


• افتادگی ولتاژ (Voltage Sag )

کاهش در مقدار مؤثر ولتاژ در فرکانس نامی ، به اندازه ۱۰ تا ۹۰ درصد ولتاژ نامی به مدت ۱۰ ميلی ثانيه (نيم سيکل ) تا يک دقيقه .
افتادگی ولتاژ ممکن است سبب عملکرد رله های حفاظتی و سنسورها شده ، کاهش سرعت موتورهای القايي ، کاهش توان رأکتيو توليدی خازن ها و کاهش روشنايي لامپ ها شود.

• برآمدگی ولتاژ ( Voltage Swell )

افزايش در مقدار مؤثر ولتاژ در فرکانس نامی ، به اندازه ۱۰ تا ۸۰ درصد ولتاژ نامی به مدت ۱۰ ميلی ثانيه (نيم سيکل ) تا يک دقيقه .
برآمدگی ولتاژ ممکن است سبب خرابی تجهيزات الکتريکی و الکترونيکی ا ز جمله وسايل الکترونيکی ، درايوهای موتورهای الکتريکی ، کامپيوترها ، کنترل کننده های الکترونيکی و عملکرد رله های حفاظتی شود.

• قطعی کوتاه مدت

منظور از قطعی کوتاه مدت ، هنگامی است که ولتاژ شبکه به ۱۰ درصد مقدار نامی آن برسد و تداوم آن کمتر از يک دقيقه باشد.
قطعی های کوتاه مدت ممکن است روی تجهيزات الکترونيکی و سيستم های روشنايي تأثير بگذارد و سبب عملکرد نامناسب ويا خروج از مدار آنها شود .

تغييرات بلند مدت ولتاژ

تغييرات بلندمدت ولتاژ به هرگونه انحراف در مقدار مؤثر ولتاژ در فرکانس نامی اطلاق می گردد، که برای مدت زمان بيش از يک دقيقه ادامه داشته باشد.
تغييرات بلندمدت ولتاژ می تواند به سه صورت زير رخ دهد:
١. اضافه ولتاژ
٢. کاهش ولتاژ
٣. قطعی بلند مدت ( بادوام )

اضافه ولتاژ بلند مدت

اضافه ولتاژ بلند مدت ممکن است سبب خرابی تجهيزات الکترونيکی ،کاهش طول عمر کابل ها ،شينه ها،ماشين های گردان ، لامپ ها ، خازن ها و عملکرد رله های حفاظتی شود. ميزان افزايش مجاز ولتاژ بلند مدت در کليه سطوح ولتاژ ۵ درصد است .

• کاهش ولتاژ بلند مدت

کاهش ولتاژ بلندمدت می تواند سبب عملکرد نادرست تجهيزات ، کنترل کن نده ها ی سرعت و رله های حفاظتی شود . کاهش شديد سرعت موتورهای القايي ، کاهش توان رأکتيو خازن های اصلاح ضريب قدرت و کاهش شدت روشنايي لامپ ها از تأثير کاهش بلند مدت ولتا ژ ناشی می شود .
ميزان کاهش ولتاژ مجاز بلند مدت برای سطح ولتاژLV ،ده درصد و برای سطوح ولتاژ ديگر 5 درصد است.

• قطعی بلند مدت ( بادوام )

قطعی بلند مدت ممکن است به علت قطع کليدها ،سوختن فيوزها ، سوختن ترانسفورماتور قدرت ،خرابی مفصل ها ، سرکابل ها و خطوط تغذيه باشد که سبب خارج شدن بار از شبکه می شود .

برای شرکت دربحث وهرگونه انتقاد یا پیشنهاد به لینک زیر مراجعه فرمایید:

دوره آموزشی منابع تغذيه تنظيم شده ups&inverter&battery&charger

انالیز اثر جریان موتور برای تشخیص خرابی درموتورهای القائی

دانلود مقاله با عنوان :

MOTOR CURRENT SIGNATURE ANALYSIS TO DETECT FAULTS IN INDUCTION MOTOR DRIVES—FUNDAMENTALS, DATA INTERPRETATION, AND INDUSTRIAL CASE HISTORIES

انالیز اثر جریان موتور برای تشخیص خرابی درموتورهای القائی

دانلود

پسورد : www.noandishaan.com

ایمنی در برق

انچه شما باید بدانید

راهنمای استفاده صحیح وایمن از تجهیزات برقی

نکات ایمنی دراستفاده از برق درمنزل

نکات ایمنی کار با تجهیزات برقی درمحل کار

نکات ایمنی تاسیسات برقی وساختمانی

و...

این جزوه اموزشی به همت سازمان برق منطقه ای یزد تهیه شده است به امید انکه با رعایت اصول ایمنی از زندگی شاد وسالمی بهره مند باشیم.

دانلود

پسورد : www.noandishaan.com

فتوولتائیک

یکی ازدوستان درزمینه فتوولتائیک ونحوه تولید انرژی درخواست منبع داشتند که سعی کردم گزیده ای از انچه دردسترس هست را تقدیم دوستان کنم.

اگر از دوستان کسی مطلب کاملی دراین زمینه داشتند لطفا اطلاع دهند یا به ایمیل بنده ارسال کنند تا به نام خودشان منتشرشود

درادامه مطلب هشت مقاله با موضوع فتوولتائیک وکاربردهای ان برای دانلود تقدیم حضور دوستان میشود.

موفق باشیم.

پديده فتوولتائيك
اثر فتوالكتريك كه براي اولين بار توسط آلبرت انيشتين شرح داده شد. بر اساس اين پديده وقتي كه يك كوانتوم انرژي نوري يعني يك فوتون در يك ماده نفوذ مي كند، اين احتمال وجود دارد كه بوسيله الكترون جذب شود. و الكترون انتقال پيدامي كند.

اخيراً دانشمندان آمده اند سلولهاي خورشيدي ساخته اند. وقتي كه امواج الكترو مغناطيسي خورشيد برروي آن مي تابد، جفت ماده ها ( الكترون و پوزيترون ) يعني در نوار گاف نيم رسانا به تعداد زياد توليد مي شود «توليد زوج). در نتيجه برهم كنشهاي فيزيكي بين ذرات صورت مي گيرد كه نهايتاً منجر به يك پيل خورشيدي مي شود.

مواد سازنده سلول هاي خورشيدي

ماده اي كه سلولهاي خورشيدي از آنها ساخته مي شود سيليكون و آرسينورگاليم هستند. سلولهايي كه از سيليكون ساخته مي شوند از لحاظ تئوري بازده ماكزيمم حدود 22 درصد دارند. ولي بازده عملي آن حدود 15 تا 18 درصد است. در صورتي كه بازده سلولها يي كه از آرسينورگاليم ساخته مي شود بازده عملي آنها بيشتر از 20 درصد است.

ماهواره هاي دريافت كننده انرژي خورشيدي

يك ايستگاه فضايي در مداري كه هم زمان با زمين در حركت باشد دايماً با تابش خورشيد روشن مي شود. برقراري ماهواره هاي خورشيدي در مدار زمين بطور جدي در سال 1968 پيشنهاد شد. در اين ماهواره ها پانل هايي ساخته اند از جنس آرسينوگاليم كه انرژي خورشيد را دريافت و تبديل به جفت الكترون مي كند، در داخل ماده الكترون ها شروع به حركت مي كنند كه نهايتاً منجر به توليد الكتريسته مي شود. ضريب توان سلولها 18% ولتاژ بالاي آن 40 كيلو وات با 5% اتلاف توان محاسبه شده است.

فتوولتائیك سیستمی است كه قادر به تبدیل انرژی خورشیدی به انرژی الكتریسیته می‌باشد. استفاده از سیستم‌های فتوولتائیك به ما این قابلیت را می‌دهد كه محیط زیست پاكیزه‌ای داشته باشیم، چرا كه سیستم تولید الكتریسیته فتوولتائیك اثرات جانبی بسیار ناچیزی بر طبیعت دارد و‌ برخلاف سوخت‌های فسیلی كه تجدید ناپذیر هستند و روزی به پایان می‌رسند، انرژی خورشیدی منبعی تجدید پذیر به‌شمار می‌آید كه تا روزی كه حیات در كره خاكی وجود دارد قابل استفاده و بهره برداری است.

سلول های خورشیدی از نیمه رساناها تشكیل شده‌اند. این سلول‌‌ها در اندازه‌ها و اشكال گوناگون تولید می‌شوند. هر سلول خورشیدی تنها 1 تا 2 وات انرژی الكتریسیته تولید می‌كند. معمولاً این سلول‌های خورشیدی به هم متصل می‌شوند تا یك سیستم خورشیدی بزرگ را به‌وجود آورند. یك سلول خورشیدی علاوه بر تولید الكتریسیته، دارای یك باتری نیز می‌باشد كه انرژی الكتریسیته بدست آمده را برای شب و یا روز‌های ابری ذخیره می‌كند.



سیستم فتوولتائیك می‌تواند در هر آب و هوایی كار كند. درست است كه در آب و هوای ابری و یا بارانی میزان تولید انرژی الكتریسیته كاهش پیدا می‌كند، ولی به هر حال این میزان هیچ وقت در هنگام روز از 25% میزان حداكثر ظرفیت تولید انرژی سیستم كمتر نخواهد بود. این در حالی است كه در شرایط معمولی تا 80% میزان تولید حداكثر سیستم، انرژی الكتریسیته تولید خواهد شد.

نگه داری سیستم های فتوولتائیك بسیار راحت است، نیازی به جابجایی قطعات نیست. در یك سیستم فتوولتائیك هیچ گونه حركت مكانیكی وجود ندارد، وقتی قطعات حركتی نداشته باشند در نتیجه استهلاكی وجود نخواهد داشت.



در حال حاضر، استفاده از انرژی خورشیدی جهت تامین برق در موقعیت‌های زیر از توجیه اقتصادی برخوردار است.
*ساختمان‌هایی كه بیش از یك چهارم مایل از منبع تولید انرژی فاصله دارند می‌توانند با كمك سیستم فتوولتائیك، انرژی برق را به بهای انرژی سوخت فسیلی در اختیار داشته باشند.

*برای مناطق دور افتاده كه برق رسانی به آن‌ها مشكل است مانند مراكز ارتباطی خارج از شهر و همچنین مناطق نظامی بهترین روش تولید انرژی استفاده از فن‌آوری فتوولتائیك است.

*همچنین برای افزایش ظرفیت نیروگاه‌های سوخت فسیلی به‌جای تاسیس یك واحد جدید و یا تخریب و بازسازی نیروگاه، می‌توان ما به‌التفاوت میزان انرژی مورد نیازی را كه نیروگاه ظرفیت تولید آن را ندارد با اضافه كردن یك سیستم فتوولتائیك به نیروگاه تامین كرد، این روش به دلیل پایین بودن بهای تاسیس سیستم فتوولتائیك به‌صرفه‌تر از ساختن یك نیروگاه جدید است.

فتوولتائیک برق

دانلود


ﺑﺮرﺳﯽ اﻧﺮژی ﻫﺎی ﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻓﺘﻮوﻟﺘﺎﺋﯿﮏ

دانلود

ﺍﺻﻭﻝ ﻭ ﮐﺎﺭﺑﺭﺩ ﺳﻳﺳﺗﻣﻬﺎی ﻓﺗﻭﻭﻟﺗﺎﺋﻳﮏ

دانلود


Designing Building-Integrated Photovoltaic Systems

دانلود


ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎرﺑﺮد ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﻓﺘﻮوﻟﺘﺎﺋیک در روﺷﻨﺎﯾﯽ ﻣﻌﺎبر

دانلود


ﯾﮏ روش ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﺮای اﺗﺼﺎل ﻣﺒﺪل ﻫﺎی ﻓﺘﻮوﻟﺘﺎﺋﯿﮏ

دانلود

استفاده از انرژي خورشيدی – سيستم فتوولتائيك – در تامين برق

دانلود

مطالعه تجربی ترکیب گردآورنده های خورشیدی حرارتی و الکتریکی

دانلود

برق گرفتگی

علل - شدت وعلامتهای برق گرفتگی
علل برق گرفتگی چند دسته است:
1 – وجود ولتاژ٢٢٠ تا ٤٤٠ ولت درخانه یا دفتر کار
2 – وجود ولتاژهای قوی تر در کارگاه
3 – برخورد با صاعقه در بیابانها یا اماکنی که ولتاژ آن به مگا ولت میرسد

شدت برق گرفتگی بستگی دارد به :
1- مقاومت پوست بدن (این مقاومت در مردها 3 کیلو اهم و در زنها کمتر است )
2- رطوبت پوست بدن (مقاومت پوست بدن در صورت مرطوب بودن پوست کاهش می یابد .)
3- عبور جریان برق از بدن در صورتی که جریان برق از بین دو دست و یا از بین یکی از دستها و پای چپ بگذرد و به علت قرار گرفتن قلب در مسیر جریان بیمار آسیب بیشتری خواهد دید.
4-ولتاژ برق (از نظر ایمنی ولتاژ های پایین تر از 32 ولت بی خطر وبیشتر از 50 ولت خطرناک است ).

علامتهای برق گرفتگی :
1- انقباض ماهیچه ها : برق گرفته ممکن است در اثر انقباض ماهیچه های دست سیم برق را محکم گرفته و آن را رها نکند و یا بر عکس انقباض عضلات باعث پرتاب شدن او شود.
2- قطع تنفس : در اثر فلج شدن مرکز تنفس در بصل النخاع
3- لرزش بطنی قلب : برق گرفتگی موجب تند شدن ضربان قلب میشود یعنی ضربان قلب در دقیقه به جای 80 به 300 الی 600 بار میرسد .
4- سوختگی : در محل ورود و خروج جریان برق سوختگی ایجاد میشود .

خطر برق گرفتگی :
به دو صورت به وقوع می پیوندد :
1- تماس مستقیم
2- تماس غیر مستقیم
تماس مستقیم :هنگامی که سیستم کاملا سالم است و انسان به سهو یا بر اثر بی توجهی و بی مبالاتی با هادی برق دار در یک نقطه تماس حاصل کند ، به این گونه برق گرفتگی تماس مستقیم گویند .
تماس غیر مستقیم :هنگامی که در اثر خراب شدن عایق بندی یا هر علت دیگر، یک هادی برق دار با سطوح فلزی در دسترس مربوط به سیستم با بدنه هادی مانند ،بدنه موتور ، تابلوی برق یا دستگاه دیگری تماس حاصل کند و در عین حال انسان با همان سطح فلزی در تماس باشد .
به این گونه برق گرفتگی ، تماس غیر مستقیم گویند .

چگونگی و حالت برق گرفتگی :
برق گرفتگی انسان بدین گونه ایجاد میشود :
1- تماس بدن با هر دو سیم فاز ونول
2- تماس یک فاز و یک نقطه از دستگاه با بدن
3- تماس بدن با دستگاهی که جریان فاز به آن متصل است
قطع کننده های دیفرانسیلی راه حل جدید این موضوع است . در ماده ی 36 از قانون 14 نوامبر 1962 فرانسه آمده است که : ( وسایل قطع کننده باید بتوانند هنگامی که بین فاز و بدنه دستگاه اتصالی پیش میآید ، قبل از آن که بدنه وسایل به پتانسیل 24 ولت مثبت به زمین در محلهای خیلی هادی و 50 ولت در سایر حالات برسد ، جریان برق را فورا قطع کند و این شرایط در خصوصیات رله ی دیفرانسیلی نهفته است .)

علت برق گرفتگی:
ضربان قلب انسان با توجه به سن فرق میکند . این ضربان بین 70 تا 105 بار در دقیقه است . ضربان ،یا به بیان دیگر فرکانس برق شهری در هر ثانیه 50 بار و در هر دقیقه 3000 بار است .
وقتی شخصی با برق تماس پیدا میکند ، یا در اصطلاح برق او را میگیرد ،بدن انسان میخواهد تعداد ضربان قلب خود را با فرکانس برق شهر یکسان کند و قلب شروع به افزایش ضربان میکند ؛ اما چون قادر نیست در هر ثانیه 3000 بار طپش داشته باشد، از این رو در همان لحظات نخستین،با افزایش ضربان،شدت جریان خون را زیاد و با افزایش آن ،قلب و شریانها پاره میشود و دریچه های قلب به سبب پارگی از کار میافتد و متوقف میشود و مرگ عارض میگردد .

تقسیم بندی تاسیسات الکتریکی از نظر ولتاژ :
1- ولتاژهای خیلی ضعیف : تا 50 ولت در جریان مستقیم ، تا مقدار موثر 24 ولت بین هادی و زمین در جریان متناوب تا 24 ولت بین فازهایی که دارای جریان سه فاز بوده و سیم نول آن به زمین متصل باشد.

2- ولتاژهای ضعیف : 50 تا600 ولت در جریان مستقیم ،24 تا 250 ولت بین فاز و زمین در جریان متناوب 42 تا 433 ولت بین فازها اگر جریان سه فاز باشد . با توجه به عوامل مختلف مانند ، مقاومت زمین در محل - مقاومت بدن شخص – رطوبت زمین و غیره ... .

3-ولتاژهای قوی :600 تا6000 ولت در جریان مستقیم،250 تا 33000 ولت بین هادیها و زمین در جریان متناوب،433 تا 57000 ولت بین فازها در جریان سه فاز .

4- ولتاژهای خیلی قوی : ولتاژهای بیش از 6000 ولت در جریان مستقیم و بیش از 33000 ولت بین هادیها و زمین در جریان متناوب و بیش از 57000 ولت بین فازها در جریان سه فاز در ردیف ولتاژهای خیلی قوی قرار دارند.

حفاظت الکتریکی

سازمان IEC در نشریه های خود دو خاصیت فوق برای بدنه ادوات الکتریکی را به وسیله دو عدد نشان می دهد.عدد اول نشان دهنده درجه حفاظت دستگاه است در مقابل ورود اجسام خارجی به داخل بدنه و همچنین تماس با قطعات برق دار یا متحرک، و عدد دوم نشان دهنده درجه حفاظت دستگاه است در مقابل نفوذ آب به داخل آن. دو عدد فوق الذکر همراه با دو حرف IP بکار می روند که طبق تعریف IEC جانشین واژه INTERNATIONAL PROTECTION می باشد.

برخی اسناد فنی IP را مخفف INGRESS PROTECTION تفسیر نموده اند و در بعضی از مدارک فنی از آن به عنوان INDEX OF PROTECTION یاد شده است. آنچه که مسلم است اینست که IP محتوای هر سه واژه فوق را در خود دارد.

بدین طریق با استفاده از دو عدد، درجه حفاظت تجهیزات الکتریکی در مقابل ورود اجسام خارجی و آب به داخل بدنه آن دقیقاً تعریف می شود.

در صورتیکه دستگاهی فاقد یکی از دو خاصیت فوق باشد، بجای یکی از اعداد حرف X بکار می رود.

در این سیستم علامت گذاری، عدد سومی نیز مطرح است که نشان دهنده مقاومت بدنه تجهیزات الکتریکی در مقابل ضربه خواهد بود. کاربرد عدد سوم فقط در کشور فرانسه متداول است و هنوز در سطح بین المللی به کار نمی رود. عدد سوم در استاندارد فرانسوی ) UTE 20010 ( UNION TECHNIQUE D’ELECTRICITE تعریف شده و با توجه به اینکه هنوز توسط IEC پذیرفته نشده است، از توضیحات بیشتر در این مورد خودداری می گردد.

تعریف دقیق دو گروه اعداد بکار گرفته شده در این سیستم، در نشریه IEC 529 مندرج است. خلاصه ای از تعاریف منتصب به هر کدام از اعداد در دو جدول زیر ارائه گردیده است و به منظور حفظ اصالت آنها، اصل جدول IEC به زبان انگلیسی نیز به پیوست است.

همانطور که ملاحظه می شود عدد اول که نشان دهنده حفاظت دستگاه در مقابل ورود اجسام به داخل بدنه می باشد، عملاً تعیین کننده درجه حفاظت دستگاه در مقابل تماس و دسترسی به قطعات برق دارو متحرک خواهد بود. در مواردیکه تعریف دقیق تری از این خاصیت یعنی حفاظت در مقابل تماس با قطعات برق دار و متحرک مورد نظر باشد، از چهار حرف که به انتهای علامت IP موردنظر اضافه می شود استفاده می گردد.

این حروف را IEC حروف اضافی (ADDITIONAL LETTER) نامیده است که تفسیر هر یک از حروف مزبور به قرار زیر می باشد.

حرف A :  یعنی بدنه دستگاه به گونه ایست که تماس با قسمت های برق دار و متحرک با پشت دست امکان پذیر نیست.

حرف B :  یعنی تماس با قسمت های فوق الذکر با انگشت دست یا میله ای به طول 8 سانتی متر و قطر 12 میلیمتر غیر ممکن است.

حرف C :  یعنی تماس با قسمت های مذکور توسط ابزار تعمیراتی مثلاً آچار یا میله ای به طول 10 سانتیمتر و قطر 5/2 میلیمتر امکان پذیر نیست.

حرف D :  یعنی تماس با قسمت های مذکور توسط تکه سیمی به طول 10 سانتیمتر و قطر یک میلیمتر امکان پذیر نمی باشد.

سازمان IEC به منظور نشان دادن اطلاعات بیشتری در مورد بدنه تجهیزات برقی چهار حرف دیگر را تحت عنوان حروف تکمیلی (SUPPLEMENTARY LETTER) پیشنهاد نموده که تفسیر هر کدام از آنها بدین قرار است.

حرف H :  یعنی دستگاه مورد نظر دستگاه فشار قوی است (HIGH VOLTAGE) .

حرف M :  یعنی درجه حفاظت دستگاه در مقابل ورود آب به داخل آن موقعی آزمایش شده است که دستگاه برق دار و در حال کار بوده است (MOTION) .

حرف  S :  یعنی درجه حفاظت دستگاه در مقابل ورود آب به داخل آن موقعی آزمایش شده است که دستگاه متوقف بوده است (STATIONARY) .

حرف W :  یعنی دستگاه دارای حفاظت اضافی برای شرایط آب و هوایی مشخص می باشد ( WEATHER PROTECTED) .

کاربرد حروف اضافی و حروف تکمیلی اختیاری است و در نتیجه در صورت عدم کاربرد این حروف نیاز به استفاده از حرف X به جای آنها نخواهد بود.

 

نامگذاری بدنه ها طبق IEC

 

 

درجه حفاظت بدنه در مقابل ورود ذرات خارجی به داخل آن	عدد اول IP
بدون حفاظت	0
محافظت شده برای ورود ذرات 50 میلیمتری و بزرگتر	1
محافظت شده برای ورود ذرات 5/12 میلیمتری و بزرگتر	2
محافظت شده برای ورود ذرات 5/2 میلیمتری و بزرگتر	3
محافظت شده برای ورود ذرات یک میلیمتری و بزرگتر	4
محافظت شده برای ورود گرد و غبار به میزان نا مطلوب	5
محافظت کامل در مقابل ورود گرد و غبار	6

 

 

درجه حفاظت بدنه در مقابل ورود آب به داخل آن	عدد دوم IP
بدون حفاظت	0
مناسب برای چکه های عمودی آب	1
مناسب برای چکه های عمودی آب وقتی دستگاه تا 15 درجه جابجا شود	2
مناسب برای باران عمودی آب با زاویه تا 60 درجه	3
مناسب برای بارش آب از هر جهت و هر زاویه ای	4
مناسب برای پاشیدن آب با فشار از هر جهت	5
مناسب برای پاشیدن آب با فشار زیاد از هر جهت	6
مناسب برای غوطه ور شدن موقتی دستگاه در آب	7
بدنه کاملاً آّب بندی شده و مناسب استفاده دائم در زیر آب	8

 

 

با توجه به توضیحات فوق، اگر بدنه دستگاهی IP 31 علامت گذاری شده باشد، درجه حفاظت دستگاه به منظور جلوگیری از ورود اجسام خارجی به داخل آن در حد 3 و درجه حفاظت همان دستگاه جهت جلوگیری از ورود آب به داخل آن در حد یک است.

طبق تعریف IEC عدد 3 یعنی بدنه دستگاه الکتریکی به طریقی ساخته شده است که از ورود اجسامی با بزرگی بیش از 5/2 میلیمتر به داخل آن جلوگیری می کند، و عدد یک بدین معنی است که قطرات آب به صورت چکه های عمودی در روی بدنه دستگاه مورد نظر، در عملکرد آن خللی ایجاد نخواهد کرد.

بدنه دستگاهی که با IP 3X مشخص شده باشد در مقابل ورود ذرات بزرگتر از 5/2 میلیمتر حفاظت شده، ولی هیچگونه حفاظتی جهت جلوگیری از ورود آب به داخل آن ندارد.

در صورتیکه دستگاهی با IP31D علامت گذاری شده باشد کلیه خواصی را که برای IP 31 تعریف شده را دارا خواهد بود، به علاوه اینکه اگر تکه سیمی به طول 10 سانتیمتر و قطر یک میلیمتر از درون سوراخهای بدنه به داخل آن رانده شود، به قطعات برق دار و یا متحرک برخورد نخواهد کرد.

در صورتیکه، بر حسب شرایط عملیاتی یک صنعت، در نظر است بدنه دستگاهی به گونه ای باشد که گرد و غبار به میزان نامطلوب به داخل دستگاه نفوذ نکند و همچنین بارش باران و یا پاشیدن آب از زوایای مختلف خللی در عملکرد آن بوجود نیاورد در این صورت، درجه حفاظت دستگاه می باید IP 54 تعیین گردد، که در اینجا عدد اول که 5 انتخاب شده و عدد دوم که 4 انتخاب شده تمام خواص مورد نظر فوق را دقیقاً مشخص نموده و حتی طریقه آزمایش دستگاه را در جهت حصول اطمینان از خواص فوق نیز معین می نماید.

درجه حفاظت بدنه دستگاهی که IP 21 CS علامت گذاری شده است بدین قرار است.

·         عدد دو  یعنی ذرات بزرگتر از 5/12 میلیمتر به داخل دستگاه نفوذ نمی کند.

·         عدد یک  یعنی چکه های عمودی آب بر روی دستگاه آسیبی به آن وارد نخواهد کرد.

·     حرف  C یعنی آچار یا میله 10 سانتیمتری به قطر 5/2 میلیمتر در صورتیکه به داخل دستگاه راه یابد به قطعات برق دار و یا متحرک برخورد نمی کند.

·         حرف S  یعنی درجه حفاظت دستگاه موردنظر در مقابل ورود آب به داخل آن هنگامی آزمایش شده که دستگاه خاموش بوده است.

این سیستم نامگذاری و علامت گذاری بدنه تجهیزات الکتریکی در نشریه IEC 529 به تفصیل توضیح داده شده است.

همانگونه که فوقاً توضیح داده شد، سیستم پیشنهادی سازمان IEC انواع بدنه های تجهیزات الکتریکی را مشخص نموده است. انتخاب بدنه مناسب برای کاربردهای مختلف، وظیفه مهندس طراح خواهد بود که با توجه به امکانات بازار صنعتی و فضای عملیاتی هر صنعت صورت می پذیرد.

منبع:وبلاگ برق کنترل اتوماسیون

دانلود کتاب ماشین های الکتریکی چاپمن

دانلود کتاب ماشین های الکتریکی چاپمن ویرایش چهارمElectric Machinery Fundamentals, 4 Ed Book
دانلود کتاب 780 صفحه ای چاپمن با حجم 34 مگابایت
کتاب ماشین های الکتریکی استفان چاپمن یکی از ارزنده ترین منابع ورفرنس ها درزمینه درس ماشین های الکتریکی میباشد
کتاب مبانی ماشین های الکتریکی چاپمن را درادامه مطلب میتوانید دانلود کنید

دانلود کتاب مبانی ماشین های الکتریکی چاپمن ویرایش چهارم

McGraw-Hill Science/Engineering/Math | 2003 | ISBN: 0072465239 | 744 pages | PDF | 34,7 MB
Electric Machinery Fundamentals continues to be a best-selling machinery text due to its accessible, student-friendly coverage of the important topics in the field. Chapman's clear writing persists in being one of the top features of the book.
Although not a book on MATLAB, the use of MATLAB has been enhanced in the fourth edition. Chapman has also added some new applications, as well as many new problems have been added.
Electric Machinery Fundamentals is also accompanied by a website the provides solutions for instructors, as well as source code, MATLAB tools, and links to important sites for students.


دانلود

لینک بالا فیلترهست وبه احتمال زیاد درمدت کوتاهی اکسپایرخواهد شد(البته این متن پستی قدیمی بود که به علت درخواست دوستان فایل رو سرور مدیافایر از نو اپلود کردم اگر سرعت اینترنت حلزونی ایران درست بشه رو 4Shared هم اپلود خواهم کرد)
با ارزوی موفقیت برای دوستان
درصورتیکه نظری یا پیشنهاد وانتقادی دارید درقسمت نظرات منعکس فرمایید رسیدگی خواهد شد
برای دانلود کتابها وجزوات مهندسی برق وشرکت درمباحثات روز صنعت برق به انجمن علمی پژوهشی نواندیشان مراجعه فرمایید

لینک

دانلود کتاب ماشین های الکتریکی چاپمن

دانلود

پسورد : spowpowerplant.blogfa.com

توضیح : سایت مدیافایر به دلیل قوانین کپی رایت لینک دانلود را ازدسترس خارج ساخته است! اگر موفق به دانلود نشدید به لینک زیر مراجعه کنید تا از طریق سرور پیکوفایل اقدام به دانلود کتاب ماشین های الکتریکی چاپمن نمایید:

لینک دانلود

برای دانلود حل المسائل به لینک زیر مراجعه فرمایید:

دانلود

ژنراتور

سلام دوستان عزیز

مقاله ای مفید ومختصر برای اشنایی با ژنراتورها یا مولدهای الکتریکی

امیدوارم به دردتون بخوره

موفق باشید

دانلود