هدف اين گزارش بررسي سيستم توليد برق از نيروگاههاي بخاري و كارايي اقتصادي آنها مي باشد. جهت بررسي اين موضوع از روش هزينه براساس مدل انعطاف پذير لگاريتمي متعالي و با استفاده از داده هاي جدولي نيروگاههاي مختلف1372 كه اطلاعات آن در دسترس بوده، بهره - طي سالهاي 78 گرفته مي شود، به قسمي كه مدل هزينه ترانسلوگ براي تكنولوژي توليد برق از نيروگاههاي بخاري در كشور از طريق روش موسوم در اقتصاد سنجي موسوم به روش معادلات مورد برآورد (ISURE) رگرسيون ظاهراً غيرمرتبط تكراري و برازش قرار ميگيرند. سپس نتايج برآوردها، محاسبه شاخص هاي بازدهي نسبت به مقياس و تحليل نتايج حاصل از برآورد مدل و شاخص هاي مزبور در نيروگاههاي بخاري مورد بحث قرار خواهند گرفت. نتايج بدست آمده حاكي از عدم كارايي اقتصادي توليد برق مي باشد.


در ادبيات موجود در اقتصاد بخش عمومي آمده است كه اين بخش مي تواند نقش حياتي خود را در زماني كه بازار كارايي خود را از دست مي دهد ايفا نمايد. لذا با فرض فوق تا موقعي كه عدم كارايي در وضعيت بازار كشورهاي جهان سوم ديده مي شود مي توان نتيجه گيري نمود كه بخش عمومي نقش استراتژيك و مقدم خود را در توسعه اقتصادي حفظ خواهد كرد. با توجه به مصرف درصد مهمي از منابع موجود در كشور توسط بنگاههاي عمومي و اختصاص كمي از آن به بنگاههاي خصوصي، خود بخود بار ناشي از عدم كارايي بنگاههاي عمومي، بوروكراسي حاكم در آن و روند كند تصميم گيري در اين بنگاهها به لحاظ هزينه فرصت منابع مصرف شده در بخش عمومي، بر دوش بخش خصوصي نيز انتقال مي يابد. از سوي ديگر در مورد تاسيسات زير بنايي مثل نيروگاهها مسئله حادتر است چرا كه با توجه به لزوم سرمايه گذاري سنگين براي توليد برق مورد نياز كشور و عدم تمايل بخش خصوصي جهت مبادرت براي اين كار، نياز به دخالت دولت احساس مي گردد. بعد از تثبيت توليد برق توسط دولت لزوم كنترل هاي علمي و انجام پروژه هاي فني و اقتصادي جهت بررسي كارايي توليد برق اهميت فراوان مي يابد. چرا كه با توجه به آنچه در بالا ذكر شد و براي درك كامل موضوع لازم است همواره از دلايل عدم كارايي اين بخش تصوير روشن و واضحي در ذهنمان ترسيم كنيم و به رفع آن بپردازيم.
بنابراين هدف دولت از توليد برق توسط هر نيروگاهي تامين نيازهاي جامعه و استفاده حداكثر از امكانات موجود در صنعت برق م يباشد. به طور مثال دولت در نظر دارد بداند كه صرفه جويي ارزي و ريالي چقدر خواهد بود؟ اثرات آن بر اشتغال و كاهش استفاده از سرمايه و انرژي چگونه است؟ اثرات آن بر محيط زيست به چه صورت است؟ و اهداف ديگري كه در مجموع كارايي اجتماعي را رقم م يزند. كارايي اقتصادي و اجتماعي دو مفهوم اساسي هستند كه با يكديگر ارتباط داشته و به همين دليل مسئله اثرات كيفي و غير اقتصادي نيز هنگام بررسي و تجزيه و تحليل و ارزيابي كارايي بايد مورد توجه قرار گيرد. كارايي اقتصادي ممكن است به صورت هاي ذيل باشد.
-1 صرفه جويي نيروي انساني به صورت افزايش بازدهي كار توليدي در توليد برق كه در جريان
توليد ايجاد مي گردد.
-2 صرفه جويي در مصرف مواد اوليه و انرژي كه در نتيجه استفاده هر چه بيشتر از ظرفيت هاي توليدي

برق حاصل مي شود. بنابراين كارايي اقتصادي نيروگاههاي حرارتي برق كشور در راستاي اهداف دولت از احداث اين نيروگاهها براي تامين كارايي اجتماعي قرار دارد و مي توان ميزان موفقيت دولت را در رسيدن به اهداف كمي و كيفي خود از اقدام به توليد برق از روشهاي گوناگون مورد سنجش قرارداد. در نهايت بهترين تكنيك توليد برق را جهت كارا شدن توليد برق كشور از ديدگاه جامعه و اقتصاد ارزيابي و ارائه نمود.


دانلود مقاله